Ազգային Ժողովի նախագահ Ալէն Սիմոնեանը յայտարարած է՝ Հայաստանը պատրաստ է Եւրոմիութեան անդամութեան թեկնածու դառնալու եւ շարժելու այն ուղղութեամբ, որ Հայաստանի համար պիտի ապահովէ առաւելագոյն անվտանգութիւն։ ՆԱԹՕ-ին անդամակցութեան հարցով քննարկում, ըստ Սիմոնեանի, չէ եղած։
Եւրոմիութեան անդամակցելու հեռանկարին մասին Երեւանը մինչ այս պահը ուղիղ չէ խօսած, բայց վարչապետը յայտարարած է՝ Հայաստանը պատրաստ է մօտենալու Եւրոմիութեան այնքան, որքան Միութիւնը թոյլ կու տայ։
Այս ամէնով հանդերձ, խորհրդարանի ղեկավարը կը պնդէր՝ իշխանութիւնը չի քննարկեր արտաքին քաղաքական սլաք փոխելու հարց:
«Կարծում ենք, որ մեր անվտանգութիւնը՝ դա ժողովրդավար երկիր լինելն է, ժողովրդավար համակարգի հետ առնուազն շատ սերտ աշխատելը, դրանով փորձելը: Որովհետեւ էն՝ մենք չենք կարող մեզ թոյլ տալ, որովհետեւ ո՛չ Թուրքիայից, ո՛չ Ատրպէյճանից մենք, սենց ժողովրդական լեզուով խօսեմ, էլի, ոչ թէ քաղաքական՝ մենք աւելի ուժեղ չենք, մենք չենք կարող դիմակայել, առաւել եւս՝ երբ որ դաշնակիցը, որը որ մեզ պէտք է պաշտպաներ, լաւագոյն դէպքում մեզ չի պաշտպանել», յայտարարեց ԱԺ նախագահը:
«Այն դէպքում, երբ Դուք ասում էք, որ Հայաստան պատրաստ է ընդհուպ մինչեւ Եւրոմիութեան անդամութեան թեկնածուի յայտ ներկայացնել, սա չի՞ նշանակում, որ արտաքին քաղաքական սլաք է փոխւում, ինչո՞ւ էք անընդհատ հերքում դա», «Ազատութեան» այս հարցումին Ալէն Սիմոնեան արձագանգեց. «Որովհետեւ չեմ ուզում շտապել, երկրորդը՝ չեմ ուզում ստացուի, որ միակողմանի ինչ-որ քայլ է արւում: Կարելի է ասել՝ մեր գործողութիւնները ցոյց են տալիս, որ մենք շատ աւելի բարձր ցուցանիշներ ունենք ժողովրդավարութեան, քան մեր շատ ու շատ գործընկեր երկրներ, որոնք արդէն Եւրոմիութեան անդամ են: Եւ ես կարծում եմ, որ էդ ուղղութեամբ մենք պէտք է մտածենք, բայց նորից՝ ես չեմ ուզում շտապեմ եւ քայլ անեմ, որովհետեւ երկրի պարագայում, պետութեան պարագայում կտրուկ շարժումներ անելը լաւ չի»։
ՀԱՊԿ-էն դուրս գալու որոշում, ԱԺ նախագահին խօսքով, չկայ՝ չնայած նախօրէին վարչապետը, յետոյ ալ ինքը՝ Ալէն Սիմոնեանը չբացառեց այդ հեռանկարը։ Այդ պարագային արդեօք չե՞ն կրնար Ռուսաստանի հետ խնդիրներ ծագել. «Չգիտեմ՝ արդէն ինչ խնդիր պէտք է ստեղծի, չգիտեմ՝ յարձակուի մեր վրայ, պատժամիջոցներ կիրառի, արդէն ի՞նչ պէտք է անի: Ասենք, մենք պաշտպանութեան կարիք ունեինք՝ թէ՛ Լեռնային Ղարաբաղի մասին եմ խօսում, թէ՛ ՀՀ ինքնիշխան տարածքի մասին, բայց մէկ տասնեակից աւել դրուագներով ակնյայտ դարձաւ, որ մեր դաշնակիցը մեզ չի օգնում, չի՛ օգնում, հիմա չեն օգնում, չեն էլ ասում, որ չեն օգնելու, գոնէ ասեն՝ չենք օգնելու: Էդքան միջոց չունենք, որպէսզի մեր երեխաների, մեր տղաների հաշուին եւ մեր երկրի սահմանների հաշուին սպասենք, թէ մեզ մեր դաշնակիցը, որը դաշնակից է թէ՛ ՀԱՊԿ-ով, թէ՛ ուղիղ պայմանագրով, երբ է օգնելու։ Գցում են իրենց վրայից պարտաւորութիւնները»։
Հայաստանի իշխանութիւնը ռազմաքաղաքական տեսանկիւնէն Ռուսաստանի առաջնորդած ՀԱՊԿ-ին հակակշիռ չէ ստեղծած, ընդդիմադիր «Պատիւ Ունեմ» խմբակցութեան քարտուղար Տիգրան Աբրահամեանը իշխանութեան քայլերը խնդրայարոյց կը համարէ:
«Պայմանականորէն Ռուսաստանի հետ յարաբերութիւնները փչացնելը, որի պայմաններում Ռուսաստանի կամ Հայաստանի նախաձեռնութեամբ կարող է լինել, օրինակ, այդ զօրքերի դուրսբերում, ապատեղակայում, ապա այս իրավիճակում, բնականաբար, հայ-թուրքական սահմանին պահպանութեան հարց է առաջանալու, որը պէտք է պահովուի Հայաստանի Հանրապետութեան Զինուած ուժերի կամ, պայմանականօրէն, ԱԱԾ սահմանապահ զօրքերի միջոցով: Այսինքն՝ լրացուցիչ միջոց, բաւականին մեծ սահման, Թուրքիայի նման անկանխատեսելի պետութիւն. հէնց մենակ էս օրինակը ցոյց է տալիս այն սպառնալիքները, որոնք կարող են առաջանալ», ըսաւ Աբրահամեան:
«Եւրոմիութեան դիտորդական առաքելութիւնը ես չեմ համարում հաւասարակշռութիւն, եւ ըստ այդմ իմ համար տեսանելի չէ Ռուսաստանի արդիւնաւէտ, ոչ արդիւնաւէտ ներկայացուածութիւնը տարբեր ուղղութիւններում կամ դրա բացակայութիւնը Հայաստանի համար ինչ հետեւանք կարող է ունենալ», ընդգծեց ընդդիմադիր պատգամաւորը:
Արդեօք իշխանութիւնը հաշուարկած է վտանգները. «Ի հարկէ մտահոգուած ենք, բայց մեր համար ակնյայտ է, որ էս անվտանգային համակարգը չի գործում: Անվտանգային այլընտրանքը Հայաստանի Հանրապետութեան, իմ կարծիքով, բոլոր հնարաւոր միջոցները օգտագործելն է, նաեւ փորձ անել, ճիշդ է՝ անյոյս փորձ անել, բայց փորձ անել ՀԱՊԿ-ին ինչ-որ ձեւով վերակենդանացնել», յայտնեց ԱԺ նախագահը:
Ի դէպ, Ալէն Սիմոնեանը չէր բացառեր, որ 44-օրեայ պատերազմը ռուս-ատրպէյճանա-թրքական պայմանաւորուածութեամբ սկսած է, ինչպէս ձեւակերպեց՝ «Հայաստանի ու Ատրպէյճանի վզին օղակ գցելու համար»։
Այս պահին ալ ԱԺ խօսնակը պայմանաւորուած մագլցումը չի բացառեր. «Մեր ամենամեծ մտահոգութիւնը՝ թէ որտեղից է հարուածը լինելու, եւ ակնյայտ ա, որ էդ հարուածը արւում ա Ատրպէյճանի ձեռքերով եւ ուղղուած է մեր ինքնիշխանութեան դէմ»:
«Աշխարհաքաղաքական հարց է լուծել հայ ժողովուրդը 2021 թուականին իր ընտրութեամբ», ըսաւ Սիմոնեան:
«Հայաստանը դարձնել Ռուսաստան-Պելառուս միութենական պետութեան անդամ՝ սա է մեծ ծրագիրը», պնդեց ԱԺ նախագահը՝ «Ազատութեան» հարցումին՝ «Հայաստանին պաշտօնապէս եղե՞լ է այդպիսի առաջարկ, դուք մերժե՞լ էք», արձագանգելով. «Չէ, ըտենց չեն անում, էնպիսի իրավիճակ են ստեղծում, որպէսզի, այսպէս ասած, նոր իշխանութիւնը ասի՝ տէ նախկինները, այսինքն՝ մենք այս պարագայում, այդ ընտրութեան դէպքում, նախկիններն են մեղաւոր, եւ այլեւս անվտանգային որեւիցէ լուծում չկայ, քան՝ դառնալ Ռուսաստան-Պելառուս միութենական պետութեան մաս»:
Ամիսներու կայունութենէն յետոյ վերջին անգամ իրավիճակը հայ-ատրպէյճանական սահմանին սրեցաւ երկու շաբաթ առաջ՝ Սիւնիքի Ներքին Հանդի մէջ, ընդ որում՝ Անվտանգութեան Խորհուրդի քարտուղարը ռուս սահմանապահները մեղադրեց մագլցումը չկանխելու համար։
