«Մեր անվտանգային ոլորտի դաշնակիցները ոչ միայն չեն օգնել արտաքին յարձակման ժամանակ, այլեւ Հայաստանում իշխանափոխութիւն անելու հրապարակային կոչեր են հնչեցրել», Սթրասպուրկի մէջ՝ Եւրոպական Խորհրդարանին առջեւ ելոյթին յայտարարեց Հայաստանի վարչապետը՝ ներկայացնելով 2020 թուականի 44-օրեայ պատերազմէն ի վեր ստեղծուած վիճակը։
Ան յիշեցուց 2021 թուականի Մայիսին՝ արտահերթ ընտրութիւններու նախաշեմին, Ատրպէյճանի յարձակումը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքին վրայ եւ ՀԱՊԿ-ի ու դաշնակիցներուն անգործութիւնը. «Այս իրավիճակում Հայաստանի անվտանգութեան համակարգը համարուող Հաւաքական Անվտանգութեան Պայմանագրի Կազմակերպութիւնը եւ երկկողմ մակարդակում Հայաստանի նկատմամբ անվտանգային պարտաւորութիւններ ունեցող երկրները մեզ ոչնչով չօգնեցին, մեզ միայնակ թողեցին:
«Խորհրդարանական ընտրութիւններից առաջ տեղի ունեցած այս սադրանքի նպատակը մօտալուտ խորհրդարանական ընտրութիւնները ձախողելն ու Հայաստանի պետականութիւնը կաթուածահար անելն էր, կամ առնուազն դրածոյ կառավարութիւն ձեւաւորելը»:
Նիկոլ Փաշինեան յայտարարեց, որ Հայաստանի ինքնիշխանութեան դէմ վերջին տարիներուն քանի մը անգամ նոյն սենարով յարձակումներ եղած են, նախ արտաքին յարձակում, ապա դաշնակիցներու անգործութիւն, յետոյ արդէն նոր պատերազմի սպառնալիքի կամ մարդասիրական ճգնաժամի օգտագործում Հայաստանի մէջ ներքին ցնցումներ յառաջացնելու, ինքնիշխանութիւնը վտանգելու համար, սակայն ամէն անգամ Հայաստանի ժողովուրդն ու ժողովրդավարութիւնը փրկած են Հայաստանի ինքնիշխանութիւնը:
«Նմանօրինակ ամենաթարմ եւ ամենաողբերգական դէպքերը տեղի ունեցան բոլորովին վերջերս, երբ Ատրպէյճանը, ի կատարումն ցեղային զտումների իր երկարամեայ քաղաքականութեան, լայնածաւալ յարձակում իրագործեց Լեռնային Ղարաբաղի վրայ: Այն ժամանակ, երբ հարիւր հազար հայերը Լեռնային Ղարաբաղից փախչում էին Հայաստանի Հանրապետութիւն, անվտանգային ոլորտի մեր դաշնակիցները մեզ ոչ միայն չէին օգնում, այլեւ Հայաստանում իշխանափոխութիւն անելու, ժողովրդավարական իշխանութիւնը տապալելու հրապարակային կոչեր էին հնչեցնում», ըսաւ Հայաստանի վարչապետը:
«Բայց Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովուրդը համախմբուեց յանուն սեփական անկախութեան, ինքնիշխանութեան, ժողովրդավարութեան եւ մեր պետութեան դէմ նիւթուած հերթական դաւադրութիւնը ձախողուեց», ընդգծեց Նիկոլ Փաշինեան:
Վարչապետը նշեց, որ պիտի շարունակէ խաղաղութեան օրակարգը, եւ որ պատրաստ են Ատրպէյճանի հետ մինչեւ տարեվերջ խաղաղութեան պայմանագիր կնքելու, բանալու Մեղրիի երկաթուղին՝ ոչ որպէս արտատարածքային միջանցք: Բայց նաեւ մտավախութիւն յայտնեց, որ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը այսպէս կոչուած միջանցքի հարցը կրնայ դարձնել Հայաստանի դէմ նոր յարձակման եւ տարածքներ գրաւելու պատրուակ:
«Այն ժամանակ, երբ 100 հազար հայերը Լեռնային Ղարաբաղից փախչում էին Հայաստան, անվտանգային ոլորտի մեր դաշնակիցները մեզ ոչ միայն չէին օգնում, այլեւ ՀՀ-ում իշխանափոխութիւն անելու, ժողովրդավարական իշխանութիւնը տապալելու հրապարակային կոչեր էին հնչեցնում»:
Վարչապետ Փաշինեան յաւելած է, որ 100 հազար մարդ 1 շաբթուան ընթացքին տեղահանուած է, ենթարկուած է ցեղային զտման եւ տեղաւորուած է Հայաստանի մէջ, ուր կը լուծուին այս մարդոց հրատապ բոլոր կարիքները՝ սնունդէն սկսած:
Ըստ վարչապետին՝ այս հարցին մէջ կ’ակնկալուի եւրոպական գործընկերներուն աջակցութիւնը:
«Ի հեճուկս բոլոր պատերազմների, բարդութիւնների, ճգնաժամերի, ես Եւրոպական Խորհրդարան եմ եկել հետեւեալ հիմնական ուղերձով: Մեր տարածաշրջանը, Հարաւային Կովկասն ունի խաղաղութեան կարիք, այսինքն՝ մի վիճակի կարիք, երբ տարածաշրջանի բոլոր երկրներն ապրում են բաց սահմաններով, տնտեսական, քաղաքական, մշակութային գործուն կապերով կապուած, բոլոր հարցերը դիւանագիտական եղանակով եւ երկխօսութեամբ լուծելու փորձ եւ աւանդոյթ կուտակած:
«Յատուկ ուզում եմ ընդգծել, խաղաղութեան մասին մեր պատկերացումները որեւէ կերպ չենք հակադրում մեր տարածաշրջանի շահերին, որովհետեւ մեր երկիրը խաղաղ կարող է լինել, եթէ խաղաղ է տարածաշրջանը: Եւ խաղաղութեան կառուցմանն աջակցելը համարում եմ իմ հիմնական քաղաքական յանձնառութիւնը:
«Նման յանձնառութիւն ստանձնելը հեշտ չէ՝ հաշուի առնելով Ատրպէյճանի հետ երկարատեւ հակամարտութիւնը, բազմաթիւ զոհերի, անհետ կորածների, գերիների, տառապանքների եւ յուսահատութիւնների հանգամանքը:
«Բայց արդեօք խաղաղութիւնը հնարաւոր է, եւ եթէ այո՛, ինչպէ՞ս: Հոկտեմբերի սկզբին, Եւրոպական քաղաքական համայնքի՝ Կրանատայի գագաթաժողովից առաջ մենք խաղաղութեան գործընթացում ճեղքում արձանագրելու լրջագոյն հնարաւորութիւն ունէինք, բայց Ատրպէյճանի նախագահը, ցաւօք, հրաժարուեց գալ Եւրոպական քաղաքական համայնքի գագաթաժողովին եւ ԵՄ Խորհրդի նախագահի, Ֆրանսայի նախագահի, Գերմանիայի վարչապետի եւ ինձ հետ ընդունել համատեղ յայտարարութիւն, որը պիտի արտայայտէր Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի միջեւ խաղաղութեան եւ յարաբերութիւնների հաստատման սկզբունքները: Այդ սկզբունքներն ու բովանդակութիւնն ամենեւին էլ նոր չեն եւ ձեւաւորուել են 2022 թուականի Հոկտեմբերի 6-ին Փրակում տեղի ունեցած քառակողմ հանդիպման արդիւնքներով, որին մասնակցում էր Ֆրանսայի նախագահը, ԵՄ Խորհրդի նախագահը, Ատրպէյճանի նախագահը եւ ես», ըսած է վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան:
