Աւելի քան երկու ամիս տեւած դադարէ յետոյ վերսկսած է Հայաստանի, Ատրպէյճանի եւ Ռուսաստանի փոխվարչապետերու եռակողմ աշխատանքային խումբի գործունէութիւնը, տեղեկացուցած են Հայաստանի եւ Ռուսաստանի կառավարութիւններու մամլոյ հաղորդագրութիւնները։
«Հայաստանի Հանրապետութեան փոխվարչապետ՝ Մհեր Գրիգորեանը, Ռուսաստանի Դաշնութեան փոխվարչապետ Ալեքսէյ Օվերչուքը եւ Ատրպէյճանի Հանրապետութեան փոխվարչապետ՝ Շահին Մուստաֆաեւը վերսկսել են տարածաշրջանային փոխադրային ապաշրջափակման եռակողմ խմբի աշխատանքները: Օգոստոսի 17-ին կայացած նիստում կողմերը դիտարկել են Հարաւային Կովկասի տարածաշրջանում փոխադրային հաղորդակցութիւնների վերականգնման հեռանկարները եւ քննարկել Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետի, Ռուսաստանի Դաշնութեան նախագահի եւ Ատրպէյճանի Հանրապետութեան նախագահի 2021 թուականի Յունուարի 11-ի յայտարարութեան շրջանակներում իրականացուող աշխատանքների հետագայ ընթացքը», – նշուած է Հայաստանի կառավարութեան՝ Օգոստոս 17-ի ուշ երեկոյեան տարածած մամլոյ հաղորդագրութեամբ։
Ճիշդ նոյն բովանդակութեամբ հաղորդագրութիւն տարածած է Ռուսաստանի կառավարութիւնը։
Յատկանշական է, որ եռակողմ այս ձեւաչափով աշխատանքները վերսկսան, չնայած, որ հայ-ատրպէյճանական սահմանին իրավիճակը ոչ միայն չէ կարգաւորուած, այլ նաեւ աւելի սրուած է, մօտ երկուքուկէս ամիս առաջ եղած իրադրութեան համեմատ, երբ փոխվարչապետ՝ Մհեր Գրիգորեան այս Յունիսի 1-ին յայտարարեց, որ եռակողմ ձեւաչափով աշխատանքները դադրեցուած են՝ սահմանին իրավիճակի պատճառով։
Պաշտօնական Երեւանը, սակայն, չէր յստակացուցած, արդեօք փոխվարչապետերու ձեւաչափով բանակցութիւնները կը վերսկսին միայն այն պարագային, երբ ատրպէյճանական զինուժը հեռանայ Հայաստանի տարածքէ։
«Այս իրավիճակում եւ սահմանում այս իրադրութիւնների պարագայում ես չեմ կարծում, որ հնարաւոր է կառուցողական աշխատանք այդ հարթակում: Այդ իմաստով վերջին շրջանում կապերը ընդհատուել են այդ հարթակի մասով», – ըսած էր Գրիգորեան:
Այս ամէնի ֆոնին՝ անցեալ հինգշաբթի՝ կառավարութեան նախորդ նիստին, յայտարարութեամբ հանդէս եկաւ վարչապետ՝ Նիկոլ Փաշինեանը, թէ Հայաստանը պատրաստ է բարձրագոյն մակարդակով ներգրաւուիլ Ատրպէյճանի հետ բանակցութիւններուն, կը սպասէ յստակ առաջարկներու, եւ խօսեցաւ տարածաշրջանային հաղորդակցութիւններու բացումի մասին։
«Ի հարկէ, կան հարցեր որոնք հնարաւոր է լուծել աւելի արագ, հարցեր կան, որոնց լուծումն աւելի երկար ժամանակ է պահանջում, բայց մեր տրամադրուածութիւնը պիտի լինի հետեւեալը՝ գնալ լուծումների: Նման հարցերից մէկը, որը կարծում եմ՝ հնարաւոր է բաւական արագ լուծել, տարածաշրջանային հաղորդակցութիւնների բացումն է, տարածաշրջանային ապաշրջափակման օրակարգը: Կարծում եմ՝ պէտք է օր առաջ վերսկսենք աշխատանքները փոխվարչապետերի եռակողմ ձեւաչափում եւ լինենք առաւել գործուն ու նախաձեռնող տարածաշրջանում նոր հաղորդակցութիւն եւ տնտեսական հնարաւորութիւնների իրագործման տեսանկիւնից», – յայտարարած է Փաշինեանը:
Հայաստանի վարչապետի այս յայտարարութենէն յետոյ, անցեալ կիրակի CNN Turk-ի հետ զրոյցի ընթացքին Ատրպէյճանի նախագահ՝ Իլհամ Ալիեւ անդրադարձած էր տարածաշրջանային ուղիներու վերագործարկման յայտարարելով, թէ «դժբախտաբար, Հայաստանը մինչեւ վերջին օրերս կ’առարկէր Զանգեզուրի միջանցքի բացման դէմ։ Քանի մը օր առաջ այնտեղ դրական կարծիք եղաւ, որ անոնք նոյնպէս դէմ չեն»։
Յիշեցնենք, որ պաշտօնական Երեւանը քանիցս շեշտած է, որ «միջանցքային» տրամաբանութեամբ հարց Հայաստանը «չի քննարկել, չի քննարկում եւ չի քննարկելու», այլ՝ խօսքը տարածաշրջանի հաղորդակցութեան ուղիներու վերաբացման եւ ապաշրջափակման մասին է։
