Կիրակի, Սեպտեմբեր 19-ին Վանայ լիճի վրայ գտնուող Աղթամար կղզիի Սուրբ Խաչ եկեղեցւոյ մէջ 95 տարուայ մէջ առաջին անգամ ըլլալով մատուցուեցաւ հայկական պատարագ Պոլսոյ Հայոց պատրիարքի փոխանորդ Արամ սրբազան Աթէշեան գլխաւորութեամբ:
Հայկական աղբիւրներու համաձայն եկեղեցական արարողութեան ներկայ գտնուած են շուրջ հազար հոգի, որոնց մեծ մասը եղած են Պոլիսէն ժամանած հայեր: Պատարագին ներկայ եղած են նաեւ Թուրքիոյ մէջ հաւատարմագրուած օտար դիւանագիտական ներկայացուցիչներ եւ Վանի քաղաքապետը:
Եկեղեցին փոքր ըլլալով պատարագին մասնակցած է մօտ 50 հոգի, իսկ մնացեալները հետեւած են եկեղեցւոյ մօտ տեղադրուած 2 խոշոր պաստարներու վրայ: Կղզի վրայ ապահովութեան հսկած են 50 թուրք ոստիկաններ:
Նախապէս պատարագին մասնակցելու համաձայնութիւն տուած էր նաեւ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը: Սակայն վերջին շաբաթներու այդ որոշումը վերատեսութեան ենթարկուեցաւ, երբ յայտնի դարձաւ որ, եկեղեցւոյ գմբէթին խաչ տեղադրելու Թրքական կառավարութեան հաւաստիացումը կը ձգձգուի:
Պատմական պատարագի ընթացքին Արամ Արք. Աթէշեան ելոյթ ունենալով հայերուն և թուրքերուն եղբայրութեան կոչ է ըրած է:
Կղզի ժամանած հաւատացեալներէն ոմանք ձեռքներին փայտէ պատրաստուած խաչեր ունեցած են ունեցած են, ի նշան եկեղեցւոյ գմբէթին խաչ չտեղադրուելուն:
