Արդարադատութեան նախարարութենէն «Ազատութեան» փոխանցած են, որ առանց մեղադրական դատավճիռի ապօրինի ձեռք բերուած գոյքի բռնագանձման մասին իշխանութիւններու նախաձեռնած օրինագիծը դեռ քննարկման փուլի մէջ է:
Իշխանութիւններու նախաձեռնած այս օրինագիծով կը սահմանուին այն մեխանիզմները, որոնցով հնարաւոր կ’ըլլայ առանց մարդը ազատազրկելու, ետ վերցնել անոր տնօրինած գոյքը, որու ձեռք բերումը քաղաքացիական գործի շրջանակէն ներս դատարանը կը համարէ ապօրինի։
Իրաւաբաններու շրջանակին մէջ այս թեմայի շուրջ քննարկումները հիմնական կ’առնչուին մարդու իրաւունքներու պաշտպանութեան։
Փաստաբան Արա Ղազարեանը «Ազատութեան» հետ զրոյցի ժամանակ նշած է, որ այս նախաձեռնութիւնը կը բխի Հայաստանի կողմէ վաւերացուած շարք մը միջազգային փաստաթուղթերէ: Խօսքը ՄԱԿ-ի Կաշառակերութեան դէմ պայքարի 2004 թուականի, ինչպէս նաեւ «Յանցաւոր ճանապարհով ստացած եկամուտներու լուացման, հետախուզման, առգրաւման ու բռնագրաւման եւ ահաբեկչութեան ֆինանսաւորման դէմ պայքարի մասին» Եւրոպայի խորհուրդի 2005 թուականի համաձայնագրերու մասին է։
Փաստաբանը շեշտած է, որ այս մեխանիզմը իրագործելու համար անհրաժեշտ պիտի ըլլայ օրէնքներ փոփոխել, մասնագէտներ վերապատրաստել․ – «Այդ համաձայնագրերը թոյլ են տալիս քրէական դատավարութեան ընթացքում մեղադրանքը առաջադրելուց յետոյ կամ մինչեւ մեղադրական եզրակացութիւնը, այսինքն նախաքննութեան ընթացքում, երբ արդէն բաւարար փաստեր եւ ապացոյցներ են հաւաքուել, դրանցով մտնես քաղաքացիական դատարան՝ զուտ գոյքը վերցնելու, այլ ոչ թէ մարդուն դատելու համար: Իսկ դատապարտումը արդէն քրէական դատավարութեամբ կը տեսնենք, թէ յետոյ ինչ լուծում կը լինի: Գուցէ լուծում չստանայ, գուցէ արդարացուի: Այդ դէպքում մի բան էլ պէտք է ներողութիւն խնդրել: Դրա համար պէտք է ընտրել միայն այն գործերը, որոնք առերեւոյթ են: Ասենք, պաշտօնատար անձանց, որ ամբողջ կեանքում ստացել են 200-300 հազար դրամ, բայց իր կնոջ կամ որդու անունով, ասենք, կէս միլիոն տոլարի հասնող պիզնես կայ դրանց մօտ»:
Ինչպէս ընել, որ այս ճանապարհին մարդու իրաւունքներու խախտումներ տեղի չունենան: Ղազարեանի փոխանցմամբ, Եւրոպական դատարանը համարած է, որ եթէ պահպանուին համաձայնագրի սկզբունքները, այս մեխանիզմի կիրառումը չի հակասեր մարդու իրաւունքներուն․ – «Որպէս կանոն, խրախուսւում է, որ նման քաղաքացիական դատավարութիւններ յարուցուեն քրէական գործին զուգահեռ, քրէական վարոյթի շրջանակներում: ՄԱԿ-ի համաձայնագիրը հենց դրա մասին է, որ դա պէտք է լինի զուգահեռ՝ դրա շրջանակներում կամ դրանից յետոյ, մինչեւ դատապարտումը: Այստեղ աւելի շատ կիրառելի կը լինեն Եւրոպայի խորհրդի երկու համաձայնագրերը՝ Յանցաւոր ճանապարհով ստացուած եկամուտների լուացման, հետախուզման, առգրաւման ու բռնագրաւման մասին 1990 թուականի եւ 2005 թուականի համաձայնագրերը: Այստեղ արդէն յստակ խօսւում է, որ բռնագանձումը կարելի է տարածել քաղաքացիական դատավարութեան շրջանակներում»:
Իրաւապաշտպան Արթուր Սաքունցը կողմ է այս նախաձեռնութեան եւ շեշտած է, որ ապօրինի գոյքի բռնագանձումը պէտք է կատարուի բացառապէս դատարանի որոշմամբ:
Փաստաբան Վահագն Գրիգորեանը, մինչդեռ, կը շեշտէ, որ հայաստանեան դատական համակարգը դեռ պատրաստ չէ այս նախաձեռնութեան․ – «Ես մտավախութիւն ունեմ, որ կազմողները կարող են այնպիսի երկրների փորձի վրայ հիմնել նախագիծը, որտեղ իրավիճակը Հայաստանից տրամագծօրէն տարբերւում է: Օրինակ, ինչ-որ երկիր վերցնեն, որ ամէն տարի, ենթադրենք, տասնեակ միլիառաւոր ապօրինի քափիթալի հոսքերի հետ գործ ունի, ըստ այդմ՝ ինչ-որ շատ ռատիքալ (արմատական) նախագիծ է սահմանել, ռատիքալ կարգաւորում է սահմանել»:
