«Մեզ համար չափազանց կարեւոր է, որպէսզի Արցախը ունենայ վճռորոշ նշանակութիւն սեփական ճակատագրի որոշման գործում», – յայտարարած է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանը՝ Ազգային ժողովէն ներս կառավարութեան ծրագիրը ներկայացնելու ժամանակ, անդրադառնալով Լեռնային Ղարաբաղի խնդրին:
Յիշեցնելով, որ դեռ անցած տարուան Մայիսի 9-ին՝ վարչապետ ընտրուելուն յաջորդ օրը Ստեփանակերտի մէջ յայտարարած է, թէ որպէս Հայաստանի վարչապետ՝ կրնայ, պատրաստ է եւ պէտք է բանակցի Հայաստանի անունով, սակայն չի կրնար բանակցիլ Արցախի անունով, եւ ընդգծելով, որ «Հայաստանի Հանրապետութիւնը ինչպէս եղած է, այնպէս ալ պիտի շարունակէ մնալ Արցախի անվտանգութեան երաշխաւորը», Փաշինեանը շարունակած է- -«Եւ ըստ էութեան, բանակցային գործընթացում մեր կարեւորագոյն խնդիրներից եւ բանակցային շփումների մեր կարեւորագոյն խնդիրներից մէկը Արցախի լիարժէք ներգրաւումն է բանակցային գործընթացում: Այս պատմութիւնը եւ այս մօտեցումը նոր չէ, եւ սա ունի նախկինից յայտնի մի քանի զարգացումներ՝ կարեւոր զարգացումներ, եւ այս ընթացքում ձեւաւորուել է որոշակի բովանդակութիւն»:
«Որն է այդ բովանդակութիւնը- Ատրպէյճանական կողմը ամէն անգամ Արցախի՝ բանակցային գործընթացում ընդգրկուելու առաջարկներին եւ թեմաներին արձագանգում է հետեւեալ կերպ՝ որ եթէ հայկական կողմը բանակցութիւններում ներգրաւի Արցախին՝ որպէս բանակցային կողմ, ատրպէյճանական կողմը իր հերթին կը ներգրաւի Ղարաբաղի այսպէս կոչուած ատրպէյճանական համայնքի ներկայացուցիչներին», – ըսած է վարչապետը՝ շեշտելով, որ իրականութեան մէջ այդ դիրքորոշումը լրջագոյն պարզաբանումներու կարիք ունի- – «Խնդիրը հետեւեալն է՝ ամբողջ հարցն այն է, որ Ղարաբաղի ատրպէյճանական համայնքը այս ընթացքում միշտ մասնակցել է եւ այսօր էլ մասնակցում է բանակցային ողջ գործընթացին, եւ, ըստ էութեան, տեղի չի ունեցել անգամ մի բանակցային խօսակցութիւն, որին Ղարաբաղի ատրպէյճանական համայնքը ներկայացուած չլինի եւ մասնակցութիւն չունենայ: Ինչպէ՞ս: Այն պարզ պատճառով, որ Ղարաբաղի ատրպէյճանցիները, Ղարաբաղի այսպէս կոչուած ատրպէյճանական համայնքը մասնակցում է Ատրպէյճանի նախագահական, խորհրդարանական ընտրութիւններին, նրանք հանդիսանում են Ատրպէյճանի Հանրապետութեան քաղաքացի, եւ հետեւաբար՝ Ատրպէյճանի նախագահը ընտրուած է նաեւ Ղարաբաղի ատրպէյճանական համայնքի կողմից, եւ հետեւաբար՝ Ատրպէյճանի նախագահը եւ Ատրպէյճանի կառավարութիւնը, Ատրպէյճանի խորհրդարանը ունեն մանտաթ՝ ներկայացնելու նաեւ այդ մարդկանց»:
Հետեւաբար, ըստ Նիկոլ Փաշինեանի, «Ատրպէյճանի դիրքորոշումը, որ եթէ հայկական կողմը պնդում է Ղարաբաղի լիարժէք մասնակցութեան վրայ, Ատրպէյճանը, իր հերթին, կը պնդի Ղարաբաղի ատրպէյճանական համայնքի մասնակցութեան վրայ, մի շարք հարցեր է առաջացնում», մասնաւորապէս՝ «եթէ Ատրպէյճանի ղեկավարութիւնը լիազօրուած չէ ներկայացնել ամբողջ Ատրպէյճանի եւ Ատրպէյճանի ժողովրդին, ի՞նչ մանտաթով է այդ կառավարութիւնը ընդհանրապէս մասնակցում բանակցութիւններին»:
«Մեր կառավարութիւնը շատ ուղիղ է ասում, ասում է՝ մենք չունենք մանտաթ եւ լիազօրութիւն ներկայացնելու Ղարաբաղը եւ Ղարաբաղի ժողովրդին՝ այն պարզ պատճառով, որ Ղարաբաղը եւ Ղարաբաղի ժողովուրդը մեր ընտրութիւններին չեն մասնակցում: Նրանք ունեն իրենց կառավարութիւնը, իրենց խորհրդարանը եւ իրենց ներկայացուցիչները բանակցութիւններում: Եւ ես այս քննարկումները, որոնք տեղի են ունենում Ղարաբաղի հարցի կարգաւորման գործընթացում Ղարաբաղի ներկայացուցիչների ներգրաւման վերաբերեալ, իրականում համարում եմ բաւականին լուրջ առաջընթաց, որովհետեւ ես տեսնում եմ շատ յստակ ձեւեր եւ մեթոտներ, թէ ինչպէս կարող է Ղարաբաղը, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետութիւնը ներգրաւուել բանակցային գործընթացում, եւ մենք հիմա այդ ձեւերի եւ մեթոտների քննարկման մէջ ենք, այդ թւում՝ էդ մեթոտները կը քննարկենք նաեւ միջազգային մեր գործընկերների հետ», – յայտարարած է Հայաստանի վարչապետը:
