Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան Ուաշինկթընի մէջ այցելած է Ատլանտեան Խորհուրդ, ուր հանդէս եկած է ելոյթով:
Վարչապետը նախ պատասխանած է Ատլանտեան Խորհուրդի Եւրասիոյ կեդրոնի աւագ տնօրէն, Ուզպեքիստանի եւ Ուքրանիոյ մէջ ԱՄՆ նախկին դեսպան Ճոն Հերպսթի հարցումներուն: Այնուհետեւ հանդիպումը տեղի ունեցած է փակ ձեւաչափով, ուր Նիկոլ Փաշինեան պատասխանած է փորձագէտներու շարք մը հարցումներու:
Ատլանտեան Խորհուրդի Եւրասիոյ կեդրոնի աւագ տնօրէն, դեսպան Ճոն Հերպսթ.
«Դուք նշեցիք, որ Ատրպէյճանի հետ բանակցութիւններուն մէջ խաղաղութեան պայմանագրի 17 կէտէն 15-ին մասով համաձայնութեան հասած էք։ Երկուքին մասով՝ դեռ ոչ։ Ըլլալով անկեղծ, բայց պահպանելով դիւանագիտական կարգը, կը կարծեմ` բանակցութիւնները դեռ երկար պիտի տեւեն, եթէ Պաքուի իշխանութիւնները հետաքրքրուած չըլլան խաղաղութեամբ մը, որ յաղթանակ պիտի ըլլայ երկու կողմերուն համար, ինչպէս հարցին կը մօտենայ Ձեր կառավարութիւնը։ Խնդրեմ խօսեցէք այդ երկու կէտերուն մասին, որոնց շուրջ դեռ պէտք է հասնիլ համաձայնութեան եւ համաձայնութեան հասնելու հեռանկարներու մասին»։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան.
«Կէտերից մէկը վերաբերում է Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի սահմանի երկայնքով երրորդ կողմի ուժերի տեղակայմանը։ Ատրպէյճանն առաջարկում է արգելք դնել սահմանի երկայնքով երրորդ կողմի ուժերի տեղակայման վրայ՝ նկատի ունենալով Եւրոպական քաղաքացիական դիտորդական առաքելութիւնը։ Մենք Ատրպէյճանի այս ցանկութիւնն ի գիտութիւն ենք ընդունում եւ հանդէս ենք եկել մեր սեփական առաջարկով, ինչը ենթադրում է կիրառել այդ կէտը միայն սահմանի սահմանազատուած հատուածներում։ Այսինքն, եթէ մենք սահմանազատել ենք տուեալ հատուածը, դա նշանակում է, որ այդտեղ չպէտք է ներկայ լինի երրորդ կողմի ուժ։ Այսպիսով, մենք մեր առաջարկը ներկայացրել ենք գրաւոր կերպով եւ սպասում ենք Ատրպէյճանի արձագանգին։
«Միւս կէտը վերաբերում է մէկը միւսի դէմ իրաւական կառոյցներում ներկայացրած բողոքներին։ Գաղափարն այն է, որ բոլոր այդ բողոքները չեղարկուեն։ Ընդհանուր առմամբ, մենք այս գաղափարին եւս դէմ չենք, բայց մեր առաջարկը կայանում է ոչ միայն այդ բողոքները չեղարկելու մէջ, այլ նաեւ երկկողմ յարաբերութիւններում այդ հարցերը եւս չբարձրացնելու մէջ։ Հակառակ դէպքում տարօրինակ իրավիճակ կարող է ստեղծուել, երբ օրինակ` ինչ-որ հարց չեղարկւում է միջազգային կառոյցի դատից, բայց կողմերից մէկը փորձում է այդ հարցը սեղանին դնել երկկողմ յարաբերութիւններում եւ կողմերից մէկը կարող է այդ հարցն օգտագործել սրումներ հրահրելու համար։ Այդ դէպքում արդէն հնարաւոր չի լինի այդ հայցը փոխանցել միջազգային կառոյցներին։ Մենք այդ գաղափարին էլ դէմ չենք։ Մենք առաջարկում ենք վերջ դնել հակամարտութեան վերաբերող հարցերի շուրջ հետագայ քննարկումներին եւ բացել երկկողմ յարաբերութիւնների նոր դարաշրջան՝ սկսելով նոր ու մաքուր էջից։
«Եթէ նկատեցիք, սա նշանակում է, որ խաղաղութեան պայմանագրի նախագծի բոլոր կարեւոր հարցերն արդէն համաձայնեցուած են։ Այդ նախագծում կային շատ խորը եւ զգայուն թեմաներ, բայց այդ բոլոր հարցերի շուրջ արդէն կայ համաձայնութիւն։ Օրինակ, Հայաստանը եւ Ատրպէյճանը համաձայնել են ճանաչել մէկը միւսի տարածքային ամբողջականութիւնը՝ հիմնուելով Խորհրդային Հայաստանի եւ Խորհրդային Ատրպէյճանի սահմանների վրայ։
«Մենք համաձայնեցրել ենք ունենալ մի այնպիսի դրոյթ, որ Հայաստանը եւ Ատրպէյճանը չունեն միմեանցից տարածքային պահանջներ եւ ապագայում եւս նման պահանջներ չեն բարձրացնի։ Սա փաստացի ապագայ խաղաղութեան անկիւնաքարն է եւ դրա շուրջ ամէն ինչ համաձայնեցուած է։ Ինչո՞ւ եմ սա ասում, որովհետեւ դա ակնյայտ է դարձնում այն, որ այժմ խաղաղութիւնն աւելի քան հասանելի է, եւ հիմա միայն քաղաքական կամք է հարկաւոր խաղաղութեան պայմանագրի նախագիծն աւարտին հասցնելու, ստորագրելու ու կայուն խաղաղութեան հասնելու համար»։
