44-օրեայ պատերազմէն յետոյ նկատելիօրէն աշխուժացած հայ-հնդկական յարաբերութիւններու օրակարգին մէջ ռազմական համագործակցութեան հարցն է: Ընդ որում, ինչպէս յայտարարուեցաւ Երեւանի մէջ Հայաստանի ու Հնդկաստանի բարձրաստիճան ներկայացուցիչներու հանդիպման ընթացքին, պաշտպանութեան ոլորտին մէջ կողմերը հակուած են երկարաժամկէտ համագործակցութեան:
Արտաքին գործերու նախարար Արարատ Միրզոյեան ընդունած է Հնդկաստանի Արտաքին Գործերու Նախարարութեան Արեւմտեան ուղղութեան քարտուղար Սանճայ Վերմանը, որ ժամանած է` մասնակցելու հայ-հնդկական միջկառավարական յանձնաժողովի հերթական նիստին
«Պաշտպանութեան ոլորտին մէջ սկսած ենք փնտռել յստակ համագործակցութեան ուղիներ: Այս ոլորտին մէջ երկարատեւ համագործակցութեան ուղիներ կը փնտռենք: Առեւտուրի ու տնտեսութեան բնագաւառին մէջ որոշակիացման գործընթաց մեկնարկել, ուր կրնանք յառաջ երթալ: Երկկողմ ներդրումներու պակաս կայ: Իմ, մեր կառավարութեան պարտականութիւնն է քաջալերել հնդկական արդիւնաբերութիւնը, գործարարները` Հայաստանի մէջ ներդրումներ կատարել, որովհետեւ հնարաւորութիւնները, ներուժը մեծ են», ըսաւ Սանճայ Վերման:
Թէ ռազմական ոլորտին մէջ ճշգրիտ ինչ համագործակցութեան մասին է խօսքը, հնդիկ պաշտօնեան չմանրամասնեց:
Ատրպէյճանի հետ պատերազմէն առաջ` 2020-ի Մարտին, հնդկական մամուլը գրեց, թէ Հայաստանի կառավարութիւնը Ռուսիոյ, Լեհաստանի եւ Հնդկաստանի ռազմաարդիւնաբերական ընկերութիւններէն ընտրած է վերջինները, եւ Տելճին Երեւանին պէտք է մատակարարէ 50 քիլոմեթր շառաւղով հրետանիի արկերու եւ տարաբնոյթ հրթիռներու ուղղութիւնը, արագութիւնը որոշող նորագոյն չորս` Swathi ռատարներ` 40 միլիոն տոլար ընդհանուր արժողութեամբ, որոնք առաջին անգամ մատակարարուած են հնդկական բանակին 2018-ին:
Պաշտօնական աղբիւրները, սակայն, լռում են` արդեօք Հայաստանը գնե՞ց այդ ռատարները:
Նախորդ մէկ տարիէն պակաս ժամանակահատուածին Հայաստանի ու Հնդկաստանի արտաքին գործերու նախարարները հանդիպած են երեք անգամ, որոնցմէ մէկը անցեալ Հոկտեմբերին Սուպրամանեամ Ճայշանքարի այցն էր Երեւան` աննախադէպ երկու պետութիւններու պատմութեան ընթացքին: Նախարար Միրզոյեանն այդ այցը «շատ կարեւոր» բնութագրեց եւ ըսաւ, որ այդ ժամանակ ալ մշակուած է երկկողմ համագործակցութեան «յաւակնոտ ճանապարհային քարտէզ», որ կեանքի կը կոչուի:
«Անելիք ունենք տեղեկատուական արհեստագիտութիւնների եւ հաղորդակցութեան, դեղագործութեան, գիտութեան, կրթութեան բնագաւառներում մեր համագործակցութիւնը զարգացնելու համար: Նշեմ նաեւ, որ պաշտպանութեան եւ ռազմատեխնիկական ոլորտները, գիւղատնտեսութիւնը, փոխադրութիւնը, քաղաքացիական օդագնացութիւնը, զբօսաշրջութիւնը, առողջապահութիւնը մեծ ներուժ ունեն եւ չափազանց խոստումնալից են մեր երկու երկրների համար: Այս ուղղութիւններով տարուող շարունակական քննարկումները կը վերածուեն գործնական պայմանաւորուածութիւնների եւ նոր հնարաւորութիւնների մեր կառավարութիւնների եւ գործարարների համար», ըսաւ Հայաստանի արտաքին գործերու նախարարը:
Հայաստանի Համար Վտանգաւոր Է Պաշտպանութեան Ոլորտին Մէջ Կապուած Ըլլալ Բացառապէս Ռուսիոյ Հետ. Վերլուծաբան
Ռազմաքաղաքական հարցերով փորձագէտ Արեգ Քոչինեանի խօսքով` 44-օրեայ պատերազմը եւ անոր յաջորդած զարգացումները ցոյց տուին, թէ Հայաստանի համար որքան վտանգաւոր է պաշտպանութեան ոլորտին մէջ գրեթէ բացառապէս Ռուսիայէն կախուած ըլլալը:
«Զէնքի հարցում Հայաստանն այս պահի դրութեամբ, կարծես թէ, ունի լուրջ խնդիրներ, որովհետեւ մեր հիմնական զէնքի մատակարար երկիրը` Ռուսաստանն ունի խնդիր անգամ սեփական կարիքները բաւարարելու ուղղութեամբ, ուր մնաց թէ դաշնակիցներին կամ իր տնտեսական գործընկերներին զէնք վաճառելու ուղղութեամբ, փոխարէնը Հայաստանը հանդիսանում է ՀԱՊԿ անդամ եւ Ռուսաստանի ռազմավարական դաշնակիցը, եւ բնական է, որ արեւմտեան երկրները կասկածամտօրէն կը վերաբերուեն Հայաստանին զէնք վաճառելու առաջարկներին: Այս պարագայում Հայաստանին պէտք են այլ արտադրողներ, այլ շուկաներ, որտեղից հնարաւոր կը լինի յարձակուողկան եւ պաշտպանողական զինատեսակներ ձեռք բերել, եւ այդպիսի դեր, չի բացառւում, որ վերցնի Հնդկաստանը», կը կարծէ ան:
Հայ-հնդկական քաղաքական նման մերձեցումը կ’ընթանայ տնտեսական յարաբերութիւններու զարգացման լոյսին տակ: Վիճակագրական Կոմիտէին համաձայն` 2017-2021 թուականներու ընթացքին երկկողմ առեւտուրը աճած է աւելի քան չորս անգամ` հասնելով 216 միլիոն տոլարի:
