Մեր ինքնիշխան տարածքէն որեւէ միլիմեթր կարելի չէ զիջիլ, այլ հարց, որ մենք կ’ըսենք` պէտք է վերարտադրել սահմանը, այդ կը նշանակէ երթալ եւ գետնի վրայ տեղորոշել այդ սահմանը արդէն ձեւաւորուած սկզբունքներու հիման վրայ։
Այս մասին Հանրային հեռուստաընկերութեան եթերով ըսաւ վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանը:
Անոր խօսքով` երկու հատուածի մէջ արդէն սահմանային սիւներ տեղադրած են: Վարչապետը նշած է` քարտէզի վրայ պատկերացում ունեցած են, թէ ուր է այդ սիւնը, բայց երբ կ’երթան` տեղւոյն վրայ չափումներ ընելու GPS կոչուած սարքի միջոցով, որ գետնի վրայ տեղաչափը կ’որոշէ, կ’ըլլան շեղումներ։
«Սահմանազատված հատուածներում ՊՆ-ն ծառայութիւն չի իրականացնելու, սահմանի պահպանութեան հարցն ամբողջութեամբ իրականացնելու են ԱԱԾ սահմանապահ զօրքերը, որովհետեւ նրանց մանտաթն է՝ իրականացնել ՀՀ սահմանի պահպանութիւնը, այսինքն՝ այդ հատուածում սահմանի վրայ ՊՆ դիրքեր չենք ունենայ եւ, այսինքն` այո՛, հնարաւոր է՝ մեր ինքնիշխան տարածքից դիրք դուրս գայ, դիրքը դուրս է գալիս, քանի որ ՊՆ-ն այլեւս այդ գծի վրայ պաշտպանութիւն չի իրականացնելու»,- ըսաւ Փաշինեան:
Չորս գիւղերու հարցին չլուծումը աւելի շատ հնարաւորութիւն պիտի տայ Ատրպէյճանին հրաժարիլ նոյն սկզբունքով գործընթացը շարունակելու պարտաւորութենէն, քան չորս գիւղերու հարցին լուծումը, ընդ որում, չորս գիւղ ըսելով նկատի պէտք է ունենալ, որ խօսքը այնպիսի գիւղերու մասին է, որոնք երբեք չեն եղած Հայաստանի Հանրապետութեան Տաւուշի մարզի կազմին մէջ։
«Մենք այդպիսի բնակավայրեր չենք ունեցել, եւ Ալմա-աթայի հռչակագրի տրամաբանութեամբ դրանք գտնուել են Խորհրդային Ատրպէյճանի կազմում։ Եւ ահա Ձեր հարցի պատասխանը՝ այս խնդրի չլուծումն Ատրպէյճանին աւելի մեծ հնարաւորութիւն պիտի տայ խուսափել այդ բանաձեւից եւ այդ պայմանաւորուածություններից, քան այս չորս գիւղերի հատուածում սահմանազատման գործընթացի չիրականացումը:
«Ալմա-աթայի հռչակագիրն ընդունուել է որպէս միմեանց տարածքային ամբողջականութեան եւ ինքնիշխանութեան ճանաչման հիմք 2022 թուականի Հոկտեմբերի 31-ի Սոչիի եռակողմ յայտարարութեան մէջ։ Յաջորդը՝ Ալմա-աթայի հռչակագիրն ընդունուել է, նկատի ունեմ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի կողմից, որպէս փոխադարձաբար միմեանց տարածքային ամբողջականութիւնը ճանաչելու հիմք 2023 թուականի Մայիսի 14-ի Պրիւքսէլի եռակողմ հանդիպմանը եւ 2023 թուականի Յուլիսի 15-ի Պրիւքսէլի եռակողմ հանդիպմանը։ Ընդ որում, Փրակի հանդիպմանը եւ Պրիւքսէլի հանդիպմանն արձանագրուել է, որ Ալմա-աթայի հռչակագիրը սահմանազատման գործընթացի քաղաքական հենքն է։
«Բոլորովին վերջերս Ատրպէյճանի նախագահի մամլոյ ծառայութիւնը հաղորդագրութիւն տարածեց, որ պետական քարտուղար Պլինքընի հետ հեռախօսազրոյցի ընթացքում Ատրպէյճանի նախագահն արտայայտել է Ատրպէյճանի հաւատարմութիւնը 2022 թուականի Հոկտեմբերի Փրակի պայմանաւորուածութիւններին եւ Ալմա-աթայի հռչակագրին։ Եւ ամենակարեւորը՝ 2024 թուականի Ապրիլի 19-ին սահմանազատման յանձնաժողովներն ընդունել են համատեղ փաստաթուղթ, որտեղ արձանագրել են, որ Ալմա-աթայի հռչակագիրը բազային սկզբունք է երկու երկրների միջեւ սահմանազատման գործընթացի համար, եւ այն որպէս բազային սկզբունք կ’արձանագրուի սահմանազատման յանձնաժողովների համատեղ աշխատանքի կանոնակարգի մէջ»,- ըսաւ վարչապետը։
