Հայաստանի Հանրապետութիւնը արձանագրած է, որ նոյնիսկ սեփական բռնագրաւուած տարածքները ռազմական ճանապարհով վերադարձնելու խնդիր չի դներ, որովհետեւ սահմանազատման գործընթացին մէջ Ատրպէյճանի հետ ստորագրուած փաստաթուղթը կու տայ բոլոր հնարաւորութիւնները, որ սահմանազատման գործընթացները տեղի ունենան իրաւական, օրինական հիմքերով:
«Խղաղութեան խաչմերուկ. միաւորելով անվտանգութիւնն ու ժողովրդավարութիւնը» համաժողովին այս մասին ըսաւ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան՝ նշելով, որ Ատրպէյճան իր այսօրուայ խօսոյթով կ’ուզէ, որ Հայաստանի ճանապարհները օգտագործելի ըլլան իրեն համար, բայց միեւնոյն ժամանակ Հայաստանը շարունակէ մնալ շրջափակման մէջ:
«Թւում է, թէ անհեթեթ ձեւակերպում է, բայց մեր վերլուծութիւնները սա են ցոյց տալիս, ինչը չի կարող ընդունելի լինել ՀՀ-ի համար»,- ըսաւ վարչապետը։ Ո՞վ պէտք է ՀՀ տարածքին ապահովէ կապուղիներու անվտանգութիւնը. մանրամասնելով այս թեման, վարչապետը ընդգծեց, որ փորձ կ’ըլլայ ներկայացնել եւ յղում ընել 2020 թուականի Նոյեմբեր 9-ի եռակողմ յայտարարութեան՝ ըսելու համար, թէ յայտարարութեան 9-րդ կէտով կապուղիներու անվտանգութիւնը արտապատուիրակուած է Ռուսաստանի Դաշնութեան:
Փաշինեանի տպաւորութեամբ, Ատրպէյճան մտահոգուած է, որ «Խաղաղութեան Խաչմերուկ» նախագիծը Հայաստանին միլիառաւոր օգուտներ կը բերէ, եւ Հայաստանն ալ ատիկա կրնայ օգագործել ընդդէմ Ատրպէյճանի։
«Հաւանական երկու մտահոգութիւն կարող է բերել Ատրպէյճանին։ Առաջինը՝ եթէ Ատրպէյճանն անկեղծ մտածում է, որ ռազմավարական հեռանկարում Հայաստանն յարձակողական ծրագրեր ունի Ատրպէյճանի նկատմամբ, դա կարող է ստեղծել ընկալումներ, որ այդ տասնեակ միլիառ տոլարները կարող են օգտագործուել ընդդէմ Ատրպէյճանի։ Կայ նաեւ հակադարձը, որ եթէ Ատրպէյճանն յարձակողական մտադրութիւններ ունի Հայաստանի նկատմամբ, դա կարող է մտահոգել Ատրպէյճանին, որ այդ տասնեակ միլիառ տոլարները կարող են օգտագործուել Հայաստանի պաշտպանունակութիւնը բարձրացնելու համար եւ Ատրպէյճանն իր յարձակողական ծրագրերը Հայաստանի նկատմամբ իրագործելու խնդիրներ կարող է ունենալ»,- յայտնեց Փաշինեան։
Նիկոլ Փաշինեան մէկ անգամ եւս ընթեցեց եռակողմ յայտարարութեան 9-րդ կէտը՝ նշելով.
«Ատրպէյճանից շատ յաճախ փորձ է արւում տպաւորութիւն ստեղծել, թէ Նոյեմբերի 9-ի եռակողմ յայտարարութեան 9-րդ կէտը Ատրպէյճանի արեւմտեան շրջանների եւ Նախիջեւանի կապի մասին է: Դա այդպէս չէ: Այդ կապը 9-րդ կէտի ենթավերնագիր է: Իսկ 9-րդ կէտը տարածաշրջանի բոլոր տնտեսական եւ փոխադրութեան կապուղիների ապաշրջափակման մասին է եւ մէկը միւսից անջատ քննարկելն անտրամաբանական է եւ անհնար»:
Նիկոլ Փաշինեան ընդգծեց՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը կ’երաշխաւորէ անվտանգութիւնը՝ համաձայն եռակողմ յայտարարութեան:
«Սա պարզ, հրապարակային, բարդ, դիւանագիտական եւ քերականական հոլովոյթներ չպարունակող նախադասութիւն է եւ ես ուզեցի ուշադրութիւն հրաւիրել դրա վրայ»,- ըսաւ վարչապետը:
Աւելին, Նոյեմբեր 9-ի եռակողմ յայտարարութեան որեւէ կէտին մէջ որեւէ տեղ չկայ, որ Հայաստանի Հանրապետութեան որեւէ ինքնիշխան իրաւազօրութիւն որեւէ կերպ պիտի սահմանափակուի, որ Հայաստանի Հանրապետութեան 1 քմ տարածքի վրայ որեւէ ուրիշ երկիր պիտի սահմանէ որոշակի վերահսկողութիւն: Չկայ նման բան ընդհանրապէս, ըսաւ Փաշինեան:
«Չի կարելի եռակողմ յայտարարութեան մի կէտը վերցնել եւ ծածանել, որովհետեւ եռակողմ յայտարարութիւնը ունի 9 կէտ: Իսկ հիմա եկէք անդրադառնանք մնացած կէտերին. իսկ որտե՞ղ է հիմա Լաչինի միջանքը, որտե՞ղ են խաղաղապահները, որոնք եռակողմ յայտարարութեան համաձայն՝ պէտք է տեղակայուած լինէին Լեռնային Ղարաբաղում, իսկ որտե՞ղ է եռակողմ յայտարարութեան 7-րդ կէտը, որում ասւում է՝ ներքին տեղահանուած անձինք եւ փախստականները վերադառնում են ԼՂ տարածք եւ յարակից շրջաններ՝ ՄԱԿ-ի վերահսկողութեան ներքոյ: Ինչո՞ւ դա տեղի չի ունենում: Էլ չեմ ասում՝ իրականացւում է ռազմագերիների, պատանդների, այլ պահուող անձանց, ինչպէս նաեւ զոհուածների մարմինների փոխանակում:
«Ատրպէյճանը շատ է թմբկահարում, եւ մենք հասկանում ենք անհետ կորածների խնդիրը, բայց ՀՀ-ն այսօր շուրջ 1000 անհետ կորած մարդ ունի, ցուցակ ունի, որոնց ճակատագիրը նոյնպէս պէտք է պարզաբանել: Մենք այսօր գերեվարուած անձինք ունենք 2020 թուականից, որոնք 2020-ից մինչ օրս գտնւում են գերութեան մէջ»,- ընդգծեց ՀՀ վարչապետը: