Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի գլխաւորութամբ կառավարութեան մէջ տեղի ունեցած է խորհրդակցութիւն, որուն ընթացքին քննարկուած են Լեռնային Ղարաբաղէն բռնի տեղահանուած մեր հայրենակիցներուն ցուցաբերուող մարդասիրական օգնութեան ծրագրերն ու հետագայ քայլերը:
Քննարկումները ամփոփելով՝ վարչապետը նշած է. «Մենք քննարկեցինք Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանուած մեր քոյրերին եւ եղբայրներին մարդասիրական աջակցութիւն ցուցաբերելու ընթացքը, կատարուած աշխատանքը եւ հետագայ անելիքները: Ես նախ ուզում եմ շնորհակալութիւն յայտնել «Մարդասիրական կեդրոն»-ին, որը գործել է փոխվարչապետ Տիգրան Խաչատրեանի համակարգմամբ, կառավարութեան բոլոր անդամներին, գերատեսչութիւններին, հասարակական կազմակերպութիւններին, տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, մարզպետարաններին, կամաւորներին՝ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանուած մեր հայրենակիցների դիմաւորումը եւ հրատապ տեղաւորումը պատշաճ մակարդակով կազմակերպելու համար:
Ի հարկէ հասկանալի է, որ այդ ճգնաժամային պայմաններում ամէն ինչ չէ, որ եղել է անթերի, բնականաբար, եղած կը լինեն նաեւ որոշակի թերութիւններ, բայց ընդհանուր առմամբ, կարծում եմ ե՛ւ հանրային արձագանգը, ե՛ւ մեր դիտարկումները, ե՛ւ այն փաստը, որ ըստ էութեան, ծայրայեղ ճգնաժամային իրավիճակ մենք չունենք որեւէ տեղ, դրա ամենակարեւոր աջակցութիւնն էր, ճգնաժամային իրավիճակ՝ մարդասիրական առումով, բայց այն, ինչն ինքնին արդէն ճգնաժամ է, դրանից դուրս մենք աւելի սրուած իրավիճակ չունենք»:
Անդրադառնալով միջնաժամկէտ ընելիքներուն՝ Նիկոլ Փաշինեան նշած է, որ անոնցմէ ամենաառաջնային որոշումը կը վերաբերի բռնի տեղահանուած մեր քոյրերուն եւ եղբայրներուն առաջին անհրաժեշտ կարիքներու համար դրամական աջակցութիւն ցուցաբերելուն: «Տեղեակ էք, որ կայացուել է որոշում եւ յայտարարուել, որ Լեռնային Ղարաբաղից իւրաքանչիւր բռնի տեղահանուած, խօսքը վերաբերւում է ե՛ւ երեխաներին, եւ մեծահասակներին, ամէն անձի հաշուով կը տրուի 100.000 միանուագ դրամական աջակցութիւն: Մենք խնդիր ունենք այդ աջակցութիւնը հնարաւորինս արագ հասցնել մեր քոյրերին եւ եղբայրներին: Այս հարցում նաեւ նրանց աջակցութեան կարիքն ունենք, եւ ուզում եմ խնդրել, որ բռնի տեղահանուած մեր քոյրերն ու եղբայրներն այս պահից սկսած, նրանք, ովքեր չունեն դրամատնային, քարտային հաշիւներ, մօտենան իրենց ամենամօտ, ամենայարմար դրամատուն եւ այնտեղ բացեն քարտային հաշիւ՝ հետագայում նաեւ դրամատնային քարտ ստանալու համար», ըսած է վարչապետը՝ աւելցնելով, որ, ի հարկէ, դրամատնային քարտ ստանալը կրնայ որոշակի ժամանակ տեւել, բայց հաշիւները պիտի բացուին արագ, եւ կառավարութիւնը 100 հազարական դրամները միանուագ պիտի փոխանցէ այդ հաշիւներուն, եւ մարդիկ արդէն իրենց անձնագրերով հասանելիութիւն պիտի ունենան անոնց:
Իսկ անոնք, որոնք դրամատնային քարտեր ունին՝ կառավարութիւնը յառաջիկայ շաբթուան ընթացքին այդ գումարները պիտի փոխանցէ հաշիւներուն եւ քարտերուն: «Ի հարկէ գիտենք, որ մեծ թիւ են կազմում այն մարդիկ, ովքեր փաստաթղթեր չունեն: Նման դէպքերում անհրաժեշտ է, որպէսզի համապատասխան տեղեկանք վերցնեն Միասնական Ընկերային Ծառայութիւնից, եւ այդ տեղեկանքի միջոցով արդէն հնարաւոր կը լինի դրամատնային, քարտային հաշիւ ունենալ, կամ այլ եղանակով գումարները հասանելի կը լինեն բռնի տեղահանուած մեր քոյրերին, եղբայրներին եւ երեխաներին: Երեխաների պարագայում, ի հարկէ, նրանց տուեալները կ’ամրակցուեն նրանց մայրիկների անուններին եւ մայրիկները երեխաների գումարները իրենց հաշիւներին նոյնպէս կը ստանան:
Յաջորդ որոշումը, որ մենք կայացրել ենք, վերաբերում է կեցութեան, բնակարանային ծախսերին աջակցութեանը: Մենք որոշում ենք կայացրել, որ բռնի տեղահանուած իւրաքանչիւր անձի կը տրուի 40.000 դրամ՝ որպէս բնակութեան ծախսերի հատուցում, գումարած 10.000 դրամ՝ ընդհանուր ծախսերի գծով աջակցութիւն: Շատ կարեւոր է, որ նաեւ այս ծրագրից օգտուելու համար բռնի տեղահանուած մեր քոյրերն ու եղբայրները հնարաւորինս արագ մօտենան դրամատուն եւ հաշիւները բացեն, որպէսզի մենք արդէն համապատասխան արագութեամբ կարողանանք այդ գումարները փոխանցել:
Բայց նաեւ մինչեւ գումարների փոխանցումը, ըստ էութեան, կարող ենք արձանագրել, որ օրինակ, 5 հոգանոց ընտանիքի պարագայում՝ Հոկտեմբերին նրանք կ’ունենան պետութեան, կառավարութեան կողմից 750.000 դրամի աջակցութիւն: Նաեւ կարծում եմ, որ այս գումարի, պիւտճէի հաշուառումով նրանք կարող են նաեւ որոշակի գործողութիւններ ծաւալել: Մասնաւորապէս, ովքեր գտնւում են ժամանակաւոր կացարաններում, շատ լաւ կը լինի, որպէսզի արդէն սկսեն վարձով բնակարանների կամ բնակելի տարածքների վարձակալութեան փնտռտուքը: Ի հարկէ, նաեւ յանձնարարուած է, որ տեղական ինքնակառավարման մարմինները, մարզպետարաններն աջակցեն նրանց այդ հարցում: Շատ կարեւոր է, որ մեր բազմաթիւ կամաւորները կարողանան այնպէս անել, որպէսզի հաւանական վարձակալները եւ վարձով բնակելի տարածքներ տրամադրողներն իրար հանդիպեն եւ պայմանաւորուածութիւններ ձեռք բերեն», ըսած է վարչապետը:
Նիկոլ Փաշինեան կարեւորած է նաեւ Լեռնային Ղարաբաղէն բռնի տեղահանուած մեր քոյրերուն եւ եղբայրներուն աշխատանքի ապահովման խնդիրին լուծումը: «Մենք նաեւ միջոցներ ենք ձեռնարկում, որ օրինակ, հանրակրթութեան ոլորտի մասնագէտները ներգրաւուեն, աշխատանքի ընդունուեն հանրակրթութեան ոլորտում, դպրոցներում, առողջապահութեան ոլորտի աշխատողներն աշխատանքի ընդունուեն առողջապահութեան ոլորտում: Նաեւ շատ կարեւոր է, որ նախարարութիւնները թափուր աշխատատեղերի վերաբերեալ տեղեկատուութիւնն աշխոյժ տարածեն:
Ի հարկէ, աշխատանքի ընդունուելու որոշակի ընթացակարգեր կան, մրցոյթներ եւ այլն, այդ ընթացակարգերը չեն զրոյացուի, բայց միւս կողմից էլ մենք հնարաւորինս կը պարզեցնենք, որպէսզի գործող մանկավարժները հեշտացուած ընթացակարգերով հնարաւորութիւն ունենան աշխատանքի ընդունուել, նաեւ առողջապահութեան ոլորտի մասնագէտներին է վերաբերւում, այլ ոլորտներին նոյնպէս: Դրա հետ կապուած տրուած են համապատասխան յանձնարարականներ», ըսած է վարչապետը:
Խորհրդակցութեան ընթացքին անդրադարձ կատարուած է նաեւ պետական ընդհանուր ներդրումներու իրականացմամբ զբաղող կապալառու ընկերութիւններուն մէջ առկայ թափուր աշխատատեղերուն մէջ ԼՂ մեր հայրենակիցները ներգրաւուելու հարցին: «Կապ կը հաստատենք եւ կը հաւաքագրենք թափուր աշխատատեղերի վերաբերեալ նրանց պահանջարկը, նաեւ Մարդասիրական կեդրոնի եթերների ընթացքում հնարաւորինս մատչելի այդ տեղեկատուութիւնը կը տարածենք: Սա կարեւոր պահ է, որովհետեւ եթէ օրինակ, Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանուած ոեւէ քաղաքացի տեսնում է, որ ենթադրենք Շիրակի մարզի որեւէ բնակավայրում ուսուցչի թափուր աշխատանք կայ, եւ ինքը կարող է այդ տեղում աշխատանքի ընդունուել, այս տեղեկատուութիւնը հնարաւորինս շուտ պէտք է նրան հասցնել, որովհետեւ նա արդէն պիտի ծրագրաւորի, որ այդ բնակավայրում բնակելի տարածք կամ բնակարան վարձակալի եւ այլն, եւ այդպէս շարունակ:
Ամէն ինչ պէտք է անենք, որ այդ 750 հազար, կամ 10 հոգանոց ընտանիքի պարագայում 1,5 միլիոն դրամը, օգնենք նաեւ, որ մարդը գործնական ծախսի, որովհետեւ խնդիրը միայն գումար ունենալը չէ, խնդիր է նաեւ այդ գումարն այնպէս ծախսել, որ գործնական լինի: Մասնաւորապէս, եթէ մարդը պիտի տեղաւորուի Շիրակի մարզի «իքս» գիւղում եւ այս պահին գտնւում է, օրինակ, Կոտայքի մարզի որեւէ բնակավայրում, այս գումարները ծախսելիս էլ պէտք է ծրագրաւորի: Դրա համար, կարծում եմ, Մարդասիրական կեդրոնը, նրա հանրային հաղորդկացութիւնը այս հարցերում շատ աշխոյժ պէտք է աշխատի, որպէսզի մարդկանց կարողանանք այս հարցում հնարաւորինս աջակցել:
Էլ չեմ ասում, որ այդտեղ այլ հարցեր են առաջ գալիս՝ երեխայի դպրոցի խնդիրն է, այդ պարագայում աւելի խելամիտ կը լինի երեխային միանգամից ընդունել այն բնակավայրի դպրոցը, որտեղ յառաջիկայ առնուազն 6 ամիսը պէտք է բնակուեն, որպէսզի երեխաները կրկնակի սթրեսի չենթարկուեն։ Ի հարկէ ուսանողների խնդիրը նոյն կերպ պէտք է լուծուի, որպէսզի նրանք համարկուեն մեր բուհական համակարգին, այսինքն նրանց կրթութեան գործընթացը չընդհատուի։ Նաեւ պէտք է միջոցներ ձեռնարկենք, որպէսզի կրթութեան գործընթացում հնարաւորինս աջակցութիւն ցուցաբերենք, խթանենք բարձր յառաջադիմութիւնը», նշած է Նիկոլ Փաշինեան։
Յաջորդ կարեւոր եւ սուր խնդիրը, վարչապետին խօսքով, կը վերաբերի Լեռնային Ղարաբաղէն բռնի տեղահանուած մեծ թիւով թոշակառուներուն։ «Լաւ լուրն այն է, որ նրանք մեծ մասամբ ունեն դրամատնային քարտեր եւ մենք նրանց աջակցութիւն ցուցաբերելիս հասանելիությեան հարցում մեծ դժուարութիւններ չենք ունենայ։ Ֆինանսական առումով մեր մօտեցումն այն է, որ նրանք իրենց կենսաթոշակները շարունակեն ստանալ Հայաստանի Հանրապետութիւնում։ Այստեղ, սակայն, մենք զուտ իրաւական խնդիր ունենք, կախուած նրանց բռնի տեղահանուածի եւ փախստական լինելու կարգավիճակի հետ։ Մեր մօտեցումն այն է, որ գումարները կը փոխանցենք եւ այդ գումարների հարցը հնարաւորինս շուտ կը լուծենք։ Եթէ մինչ այդ իրաւական հարցերում արդէն վերջնական լուծումներ ունենանք, շատ լաւ, եթէ չենք ունենայ վերջնական լուծումներ, մարդու ընկերային նուազագոյն կարիքները կ’ապահովենք, իրաւական խնդիրները յընթացս կը լուծենք, առանց այդ ընթացքում մեր հայրենակիցներին զրկելու որեւէ աջակցութեան հասանելիութիւնից։
Ամփոփելով ասեմ, որ այսօր ամենակարեւոր խնդիրը հետեւեալն է. Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանուած մեր հայրենակիցներն իրենց յարմար մօտակայ դրամատուներում պէտք է բացեն հաշուեհամարներ։ Կեդրոնական Դրամատունը արդէն քննարկել է դրամատուների հետ, որ այդ հաշուեհամարները բացուեն անվճար եւ հնարաւորինս արագ։ Ի հարկէ նաեւ պէտք է հետեւենք իրադրութեանը, եթէ որեւէ տեղ կը տեսնենք, որ հերթեր են գոյանում, նաեւ մեր կամաւորներին պէտք է ուղղորդենք, որպէսզի նրանք հերթերը կառավարեն եւ մարդկանց օգնեն, որ աւելի լաւ միջավայրում այդ գործողութիւններն իրականացնելու հնարաւորութիւն ունենան եւ դրաամտուների բնականոն աշխատանքը որեւէ կերպ չխաթարուի», եզրափակած է Նիկոլ Փաշինեան։