Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ՝ Նիկոլ Փաշինեան պարզաբանած է, թէ ինչու կը ձգձգուի Ազգային ժողովին մէջ արցախեան 44-օրեայ պատերազմի պատճառներն ու հետեւանքները քննող յանձնաժողովի ստեղծման գործընթացը:
«Արմէնփրէս»-ի հաղորդմամբ՝ Հանրային հեռուստաընկերութեան տուած հարցազրոյցին Փաշինեան անդրադարձած է հարցին, թէ ե՞րբ կը ստեղծուի Ազգային ժողովի յանձնաժողով, որ կը քննէ պատերազմի պատճառները եւ արդիւնքները, ինչպէս նաեւ ընդդիմութեան յայտարարութեան, թէ կը պոյքոթին յանձնաժողովի աշխատանքին դէմ, եթէ այնտեղ ուժերու համամասնութիւնը խախտուի:
«Մենք այնտեղ ուժերի հաւասառակշռութեան մասին ե՞նք խօսում, թէ՞ ճշմարտութեան բացայայտման մասին ենք խօսում։ Ի վերջոյ, այնտեղ տեղի է ունենալու բովանդակային քննարկում, եւ որեւէ մէկը չի կարող որեւէ մէկին արգելել արտայայտել իր կարծիքը։ Եւ եթէ կեղծիք լինի, մատնանշել այդ կեղծիքը եւ ապացուցել այդ կեղծիքի առկայութիւնը։ Յաջորդ հարցը, թէ երբ կը ստեղծուի յանձնաժողովը։ Ըստ էութեան, տեսէք` ինչո՞ւ մինչեւ հիմա չի ստեղծուել յանձնաժողովը։ Շատ պարզ պատճառով։ Նախ, գիտէք, որ յանձնաժողովը գործնականում ստեղծուած է, որովհետեւ «ԱԺ կանոնակարգ» օրէնքի համաձայն` անվտանգութեան ոլորտում քննիչ յանձնաժողովի դերը կատարելու է նոյն անվտանգութեան, պաշտպանութեան հարցերով խորհրդարանական յանձնաժողովը։ Այսինքն` յանձնաժողովը կայ, գոյութիւն ունի։ Մինչ հիմա ինչո՞ւ չի ստեղծուել։ Որովհետեւ նախ ընդդիմադիր պատգամաւորներից ոչ բոլորն են դիմել եւ ստացել պետական յոյժ գաղտնի նիւթերի հետ առնչուելու թոյլտուութիւն։ Դրա համար կայ օրէնքով նախատեսուած գործընթաց, իսկ այնտեղ նիւթերի մեծ մասը քննարկուելու է յոյժ գաղտնիութեան ռեժիմով»,- ըսած է Փաշինեան։
Ան աւելցուցած է, որ պայմանաւորուածութիւն ունին, որ արտախորհրդարանական ուժերը պիտի ներգրաւուին, եւ նաեւ զոհուածներու եւ անհետ կորածներու հարազատներու ներկայացուցիչները պիտի ներգրաւուին։ Գործող օրէնքով այդպիսի ընթացակարգ՝ ուղղակի յանձնաժողովի կազմ ընդգրկելու, գոյութիւն չունի։ «Եւ հիմա դիտարկւում են տարբերակներ, թէ ինչպէս նրանց, նաեւ նրանց համաձայնութեամբ ներգրաւել, որովհետեւ ձեր նշած այդ հաւասարակշռութիւնը, ըստ էութեան, չի կարող խախտուել, որովհետեւ յանձնաժողովը «ԱԺ կանոնակարգ» օրէնքի համաձայն է գործում, եւ այնտեղ որոշումները կայացւում են «ԱԺ կանոնակարգ» օրէնքով։ Եթէ հաւասարակշռութեան մասին է խօսքը, այսպէս, թէ այնպէս ի սկզբանէ իշխանութիւնն այնտեղ ունի մեծամասնութիւն»,- մանրամասնած է վարչապետը։
«Տեսականօրէն մենք կարող ենք «ԱԺ կանոնակարգ» օրէնքում փոփոխութիւն կատարել, երկարացնել, բայց նաեւ կարեւոր է, որ այդ յանձնաժողովի գործունէութեան ժամկէտն այդպէս անսահման չլինի, որովհետեւ դուք ասացիք, որ հանրութիւնը պատասխաններ է ակնկալում։ Պիտի ասեմ, որ անձամբ ես շատ շահագրգռուած եմ, որ այդ պատասխանները հնչեն, եւ ես ակնկալում եմ, որ այո, պիտի ոչ միայն ռազմական, բուն պատերազմի դրուագները քննուեն, ինչը նոյնպէս շատ կարեւոր է։ Պէտք է քննուի իմ ասած բանակաշինութեան հարցը։ Ես ուզում եմ, որ յանձնաժողովը, ի վերջոյ, պատասխանի նաեւ մէկ հարցի. ես, օրինակ, ասում եմ, որ 2018 թուականից յետոյ՝ իմ վարչապետ ընտրուելուց յետոյ, չի եղել գէթ մէկ դէպք, որ բանակն ասի՝ մեզ այս ինչ բանը պէտք է, եւ մենք ասենք` գիտէք ի՞նչ, փող չկայ, որպէսզի դա ապահովենք։ Չի եղել գէթ մի դէպք։ Եւ գիտէք այդքան շահարկուող Су-30СМ-երը դրա ամենավառ ապացոյցն են։ Բանակն ասել է՝ պէտք է։ Ընդ որում, շատ կարեւոր է. ես մի քանի գրութիւններ եմ ստացել այն մասին, որ պէտք չէ դա ձեռք բերել եւ այլն: Ես այդ գրութիւնները մակագրել եմ, ասել եմ՝ գիտէք ինչ, կայ արհեստավարժ մարմին, քննարկէք եւ պատասխան տուէք` ի վերջոյ, պէ՞տք է, թէ՞ պէտք չէ: Քննարկել են եւ գրաւոր պատասխանել են, որ պէտք է։ Ասել եմ՝ պէտք է, ուրեմն կը գնենք: Ես ուզում եմ` քննիչ յանձնաժողովն այդ հարցին պատասխանի։ Ես ուզում եմ եւ ակնկալում եմ, կարծում եմ՝ հանրութիւնն էլ, քննիչ յանձնաժողովն ուսումնասիրի բանակցային գործընթացը, ողջ բանակցային գործընթացը՝ սկսած 1994 թուականի հրադադարի, յաղթանակի արձանագրումից յետոյ»,- ըսած է վարչապետը:
Անոր խօսքով՝ եթէ ատիկա չուսումնասիրեն, չեն կրնար հասկնալ, թէ ինչ տեղի ունեցած է ի վերջոյ: «Ի վերջոյ, ի՞նչ է տեղի ունեցել։ Ինձ համար շատ կարեւոր է, որպէսզի արձանագրուի, թէ 2018 թուականին մենք բանակցային գործընթացն ինչ վիճակում ենք ժառանգել: Եւ էական չէ նոյնիսկ` ինչպէս ենք ժառանգել։ Ի՞նչ է տեղի ունեցել բանակցային գործընթացում, որովհետեւ մինչեւ չխորանանք, չենք կարող հասկանալ, թէ ինչ է տեղի ունեցել»,- ըսած է Նիկոլ Փաշինեան։
Դիտարկման, թէ ընդդիմութիւնը կ’ակնկալէ, որ նոյն խստութեամբ կը քննարկեն իշխանութեան գործողութիւնները, վարչապետը պատասխանած է. «Իսկ ո՞վ է ասում` ոչ։ Թող առաջինն ամենայն խստութեամբ քննարկեն մեր գործողութիւնները, որեւէ խնդիր չկայ, ո՞վ է դրան դէմ: Եւ այդ ազդակը, որ մենք կարող է պոյքոթենք, թերեւս առաջին հերթին այն մասին է, որ նրանք հրաժարւում են մասնակցել մեր իսկ գործողութիւնների՝ ամենախիստ ձեւով քննութեանը, որովհետեւ շատ լաւ գիտակցում են, թէ այդ քննութեան արդիւնքում ինչ է լինելու: Ի վերջոյ, ասում են՝ գաղտնիք, գաղտնիք, բայց, ըստ էութեան, շատ գաղտնիք չկայ, գաղտնիք կայ մանրամասնութիւնների մէջ, որովհետեւ շատ բան ասուել է հրապարակային, եւ իրենք են այդ բովանդակութիւնը ձեւաւորել: Իսկ ինչո՞ւ են հրաժարւում, երբ 2017 թուականի աշնանը Հայաստանի թիւ մէկ բանակցողի կողմից ասւում էր, որ մենք պատրաստակամ ենք 7 շրջանները յանձնել, բայց Ատրպէյճանն ամէն անգամ նորանոր պահանջներ է առաջադրում: Թող հասկանանք՝ ի՞նչ է տեղի ունեցել»,- եզրափակած է վարչապետը:
