Գ. ԽՈՏԱՆԵԱՆ
Լոս Անճելոսի Հայաստանի Հանրապետութեան Հիւպատոսարանէն ներս տեղի ունեցած մամլոյ ասուլիսի մը ընթացքին գլխաւոր հիւպատոս Արմէն Պայպուրդեան ներկայացուց Արցախի շուրջ տեղի ունեցող վերջին զարգացումները, ռազմական, մարդասիրական եւ դիւանագիտական գետնի վրայ:
«Ատրպէյճանի եւ թուրքիայի սանձազերծած ակրէսիան Հայաստանի եւ Արցախի դէմ շարունակւում է միջազգայինօրէն դատապարտելի միջոցներով, այդ թւում պատերազմական յանցագործութիւնների կատարմամբ: Այս ռազմական յանձագործութիւնների հետեւանքովՙ Ատրպէյճանի եւ թուրքիայի կողմից, ստեղծուել է մարդասիրական լուրջ ճգնաժամ: Աւերուել են, ոչնչացուել են բազմաթիւ կառոյցներ, ենթակառուցուածքներ, քաղաքներ, գիւղեր: Յարձակման են ենթարկուել նաեւ առանձին բնակավայրեր Հայաստան հանրապետութիւնում» ըսաւ դեսպան Պայպուրդեան:
Մարդասիրական իրավիճակի մասին խօսելով Հայ դիւանագէտը ըսաւ.- «Մարդասիրական այդ ճգնաժամը մի նրբերանգ ունի Արցախում ժողովուրդը զրկուած է միջազգային կազմակերպութիւնների կողմից մարդասիրական օգնութիւն ստանալու հնարաւորութիւնից: Բոլոր միջազգային կազմակերպութիւնները, քաղաքական խնդիրներից ելնելով Արցախի կարգավիճակի, հրաժարուել են եւ հրաժարւում են մարդասիրական օգնութիւն ցոյց տալ Արցախի Հայութեանը, որը գտնւում է այդ ծայրայեղ ծանր իրավիճակում:
«Իրավիճակի ամբողջ տարօրինակութիւնը կայանում է նրանում, որ այնտեղ ապրում են մարդիկ, բնակչութիւն, որը ունի մարդասիրական օգնութեան անհրաժեշտութիւն, բայց միջազգային կազմակերպութիւնները եւ երկրները հնարաւորութիւն չունեն այդ օգնութիւնը տրամադրելու բնակչութեանը, ներառեալ կանանց, երեխաների եւ տարիքաւորներին»:
Պր. Պայպուրդեան նաեւ անդրադարձաւ մէկ այլ աղէտի մասին, որ կը սպառնայ ամբողջ տարածաշրջանին. «Աղետալի մարդասիրական իրավիճակ է ստեղծուել համաճարակով պայմանաւորուած նաեւ, որովհետեւ Ատրպէյճանական կողմը դիտաւորեալ կերպով թողնում է մարտերում սպաննուած զինծառայողների դիակները մարտի դաշտում: Այսօր շատ լուրջ վտանգ եւ սպառնալիք է գոյացել ոչ միայն Արցախի, Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի համար, այլ նաեւ մասնագէտների գնահատմամբ, շատ աւելի լայն շրջանակով: Այդ աղէտը կարող է տարածուել տարածաշրջանից դուրս»,- ըսաւ հիւպատոսը:
Ներկայացնելով զինադադարի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումները Դոկտ. Պայպուրդեան յայտնեց որ, մարդասիրական հրադադարի երկու փորձերը չպահպանուեցան Ատրպէյճանի կողմէ, որ կը մերժէ զինադադարի խախտման յատուկ միջոցներու հաստատումը:
Թուրքիոյ դերակատարութեան անդրադառնալով հիւպատոսը ըսաւ. «Այսօր մենք գործ ունենք Թուրքական ակրէսիային հետ, ոչ միայն Թուրքիայի մասնակցութեան Ատրպէյճանական ներխուժման, այլ նաեւ անմիջական ակրեսիայի: Բոլորիս յայտնի է որ Թուրքիան իր նպատակները եւ ձգտումները ունի տարածաշրջանում եւ այդ նպատակներից ամենէն կարեւորը, որ իրենք խնդիր են դրել, իրենց ազդեցութիւնը բարձրացնել, տարածաշրջանը ապակայունացնելու միջոցով տարածաշրջանում էդնիկ զտումներ եւ կոտորածներ կազմակերպելու միջոցով եւ ամենեւին պատահական չէ, որ անմիջապէս մենք վերյիշում ենք ցեղասպանութեան իրենց կողմից յայտարարուող շարունակութեան հնարաւորութեան մասին: «Այդ հնչել է հենց Թուրքիայի նախագահ Էրտողանի շուրթերից: Այսինքն չեն էլ թաքցնում այդ», շեշտեց Արմէն Պայպուրդեան:
«Թուրքիան նաեւ ձգտում է Մինսկի Խմբի համանախագահող երկիր դառնալ: Փաստը այն է որ, Թուրքիան ոչ միայն կողմնակալ է այս հակամարտութիւնում, Լեռնային Ղարաբաղի ու Արցախի դէմ ակրէսիայի անմիջական մասնակից, այլ նաեւ անթոյլատրելի է Թուրքիայի մասնակցութիւնը որեւէ նման ձեւաչափով»:
Դեսպան Պայպուրդեան դրական գնահատեց Միացեալ Նահանգներու պետական քարտուղար՝ Մայք Փամփէոյի մի քանի յայտարարութիւնները, որոնց շարքին վերջին յայտարարութիւնը, որ երրորդ երկիրներ, մատնացոյց ընելով Թուրքիային, պէտք է զերծ մնան մասնակցելու հակամարտութեան, աւելցնելով որ միայն այդ ճանապարհով հնարաւոր կ՚ըլլայ խաղաղութիւն հաստատել եւ կողմերը բերել ընդհանուր սեղանի շուրջ: «Չմոռանանք նաեւ որ, Մայք Փամփէոն յոյս յայտնեց որ Արցախը կարենայ դիմակայել Ատրպէյճանի քայլերուն: Միացեալ Նահանգներու այս մօտեցումը գտնում ենք կառուցողական, սակայն աւելի շատ յստակ եւ ուժեղ քայլեր կատարելու դէպքում Միացեալ Նահանգների վարչակազմի կողմից հնարաւոր կը լինի սաստել Թուրքիային», աւելցուց Պայպուրդեան:
«Հայոց փառապանծ բանակի եւ մեր հզօր պետականութիւնների՝ Հայաստանի եւ Արցախի, հանգեցնում է կազմակերպական հզօր քայլերի եւ մեր բանակի հերոսական մարտերը խօսում է այն մասին, որ ռազմի դաշտում մենք կարող ենք հասնել նրան, որ Ատրպէյճանը եւ Թուրքիան ստիպուած լինեն գնալ խաղաղութեան»:
Արցախի կարգավիճակի մասին խօսելով ան յայտնեց որ խիստ կարեւոր է Արցախի միջազգային ճանաչումը: Միացեալ Նահանգներու կողմէ Լեռնային Ղարաբաղի «անջատում յանուն փրկութեան» իրաւունքի ճանաչումը իրատեսական նկատելով, Արմէն Պայպուրդեան յայտնեց, որ Միացեալ Նահանգները եւ ամբողջ աշխարհը այսօր ականատես են թէ ինչ նպատակներ կը հետապնդեն Թուրքիան եւ Ատրպէյճանը: Այնպէս որ, իրատեսական է, «անջատում յանուն փրկութեան» սկզբունքի ճանաչման հասնիլը, որուն համար պէտք է պայքարինք:
Գլխաւոր հիւպատոսը գնահատելով Հիմնադրամի միջոցաւ կատարուած հանգանակութեան ծաւալները, յայտնեց որ ազգովին պարտաւոր ենք աւելին ընել, ու այս առթիւ կոչ ըրաւ միանալ յայտարարուած նոր՝ 50 PLUS արշաւին, ամսական դրութեամբ 50 տոլար նուիրելով Համահայկական Հիմնադրամին:
Այս առթիւ լրագրողներուն բաշխուեցան մարդասիրական եւ բժշկական անհրաժեշտ իրերու ցուցակ մը, որոնց կարիքը ունի Արցախի ժողովուրդը:
Այդ ցուցակին կարող էք ծանօթանալ MassisPost-ի Անգլերէն բաժինով:
