«Մեր տարածաշրջանում ռազմական սրացումը աղէտալի հետեւանքներ կ’ունենայ համաշխարհային տեսանկիւնից: Աշխարհագրական առումով Ատրպէյճանը կարող է ծառայել որպէս յենակէտ տարածաշրջանի չորս ուղղութիւններով ահաբեկիչների ներթափանցման համար»,- յայտարարած է վարչապետ Փաշինեանը Միլանի մէջ, Միջազգային քաղաքագիտութեան իտալական հիմնարկին մէջ ունեցած ելոյթի ժամանակ։
Սա Իտալիոյ մէջ միջազգային հարցերու վերլուծութեամբ զբաղուող ամենահին ուղեղային կեդրոնն է՝ 85 տարուան պատմութեամբ: Նիկոլ Փաշինեանը, խօսելով Արցախի հարցի ու Ատրպէյճանի քաղաքական իշխանութեան ռազմական հռետորաբանութեան մասին, ընդգծած է․ – «Ներգրաւուելով ռազմական արկածախնդրութիւնների մէջ՝ Ատրպէյճանը կարող է պարարտ միջավայր ստեղծել այն ահաբեկիչների համար, ովքեր կորցրել են իրենց ազդեցութիւնը Սիրիայում եւ Իրաքում, եւ այժմ փնտռում են նոր տարածքներ իրենց գործողութիւնների համար: Աշխարհագրական առումով, Ատրպէյճանը կարող է ծառայել որպէս յենակէտ՝ տարածաշրջան բոլոր չորս ուղղութիւններով նրանց ներթափանցման համար՝ դէպի հարաւ, դէպի հիւսիս, դէպի արեւելք եւ դէպի արեւմուտք»:
«Մենք անկեղծ ենք տարածաշրջանում խաղաղութեան հաստատման մեր ձգտման մէջ եւ պատրաստ ենք երկխօսութեան՝ յանուն հակամարտութեան այնպիսի լուծման, որն ընդունելի կը լինի Հայաստանի, Լեռնային Ղարաբաղի եւ Ատրպէյճանի ժողովուրդների համար», – Փաշինեանը վերահաստատած է դիրքորոշումը եւ ցաւով նշած, որ հակառակ միջազգային միջնորդներու ջանքերուն, Հայաստանի անվտանգութեան ամենամեծ մարտահրաւէրը՝ Արցախի հարցը կը մնայ չլուծուած , նախեւառաջ այն պատճառով, որ Ատրպէյճանը կը հրաժարի բանակցիլ Լեռնային Ղարաբաղի հետ, եւ միաժամանակ կը պնդեն, թէ Արցախը պէտք է համարուի Ատրպէյճանի անբաժանելի մաս:
«Ի՞նչ է նշանակում նրանց այս կեցուածքը: Դա նշանակում է, որ Ատրպէյճանի իշխանութիւնները փաստօրէն չեն ցանկանում բանակցել Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի հետ՝ պարզապէս այն պատճառով, որ նրանք սոսկ տարածք են ուզում, բայց ոչ ժողովուրդ: Աւելի ճիշդ` տարածքներ առանց ժողովրդի: Դա նշանակում է, որ նրանք յոյս ունեն հակամարտութիւնը լուծել ռազմական ճանապարհով, այն է՝ գրաւել Լեռնային Ղարաբաղի տարածքը, անցկացնել էթնիք զտումներ եւ ազատուել ինչպէս հայերից, այնպէս էլ ինքնին այդ խնդրից»:
Նիկոլ Փաշինեանը շեշտած է, որ Ատրպէյճանի իշխանութիւններն իրենց հասարակութեանը կը պատրաստեն պատերազմի, հսկայական միջոցներ կը ծախսեն սպառազինութեան վրայ, կը բորբոքեն հակահայկական տրամադրութիւններ․ – «Ցանկացած օտարերկրացի, որն այցելում է Լեռնային Ղարաբաղ, յայտնւում է Ատրպէյճանի սեւ ցուցակում: Այս ցանկում արդէն ընդգրկուած է աւելի քան 850 մարդ: Որեւէ երկրի քաղաքացիներ, ովքեր կրում են հայկական ազգանուն կամ կասկածւում են, որ հայկական էթնիք ծագում ունեն, չեն կարող մուտք գործել Ատրպէյճան»:
Հայաստանի վարչապետը հայատեցութեան, իր ձեւակերպմամբ, ծիծաղելի դրսեւորումներ նաեւ ներկայացուցած է: Օրինակ, երբ Պաքուի մէջ վարորդը բերման կ’ենթարկուի պարզապէս հայկական երգ լսելու համար:
Փաշինեանը անօգուտ կը համարէ Արցախի ու Հայաստանի հետ սպառնալիքի լեզուով խօսիլը: Ան յիշեցուցած է, որ Ատրպէյճանը ժամանակին փորձած է ու բախուիլ լուրջ հետեւանքներու:
«Թանաքն արիւնից լաւ է»․ Հայաստանի վարչապետը խօսքը եզրափակած է քաղաքագիտութեան հիմնարկի կայքին մէջ տեղադրուած վերնագրերէն մէկով: Փաշինեանը շեշտած է, որ այս հակամարտութեան մէջ բաւականաչափ արիւն հոսած է․ – «Անհրաժեշտ են թանաք եւ ամուր ձեռքեր՝ դրան վերջ տալու եւ տարածաշրջանի ժողովուրդներին խաղաղութիւն բերելու համար»:
