Մարդու իրաւունքներու պաշտպանի գրասենեակը 2013-ին հրապարակած էր ՀՀ մարդու իրաւունքներու պաշտպանի արտահերթ զեկոյցը՝ արդար դատաքննութեան վերաբերեալ:
Այս կապակցութեամբ այն ժամանակ Մարդու իրաւունքներու պաշտպան Կարէն Անդրէասեանը գրած էր. «Ձեր իրաւունքների խախտման հիմնական պատճառը, մեղաւորները եւ ապացոյցները ներկայացուած են այս զեկոյցում: Խնդրանքս մէկն է. Կեդրոնանանք այս ցաւոտ խնդրի վրայ»:
«Եթէ Վճռաբեկ դատարանը լինէր վստահելի, ապա Վարդան Պետրոսեանի վթարի, Աւետիք Բուդաղեանի սպանութեան, «Հարսնաքարում» Վահէ Աւետեանի սպանութեան դէպքերում ամէն քաղաքացի չէր փորձի դառնալ դատաւոր, փոխարէնը կը սպասէր Հայաստանի դատարանի արդար վճռին: Եթէ Վճռաբեկ դատարանը արդար գործեր, ապա Երեւանում փոխադրութեան գնի թանկացման, Կոմիտաս 5-ի խնդիրների, «Փակ» շուկայի ապօրինի շինարարութեան դադարեցման, Մարցի, Թռչկանի ու այլ վիճելի ՀԷԿ-երի կառուցումը դադարեցնելու, Տիգրան Առաքելեանի պաշտպանութեան, Լիւքս Ստեփանեանի եւ այլ զօրակոչիկների սպանութեան բացայայտման, Թեղուտի բնապահպանական խնդրի լուծման համար մարդիկ արդարադատութիւն չէին փնտռի փողոցներում:
Եթէ Վճռաբեկ դատարանի եւ նրա երկու պալատների նախագահներ Արման Մկրտումեանը, Դաւիթ Աւետիսեանն ու Երուանդ Խունդկարեանը պատշաճ գործէին, ապա դատական անօրէն վճիռներով հազարաւոր սովորական մարդկանցից չէին խլի տունը, փողը, աշխատավարձը, սեփական երեխային, բանտերում չէին յայտնուի անմեղ մարդիկ, իսկ յանցագործները չէին մնայ ազատութեան մէջ: Վերջապէս, եթէ այդ երեք նախագահներն արդարութիւն ապահովէին, ապա Հայաստանից չէին հեռանայ տասնեակ ներդրողներ, ում թալանել են հենց դատարաններում, իսկ հայ գործարարները չէին համակերպուի մաքսակէտերում ապօրինի ու երկակի չափանիշերով կիրառուող հսկիչ գների, ինչպէս նաեւ օլիկարխներ ստեղծելու եւ պահելու այլ եղանակների հետ»:
Զեկոյցին մէջ հրապարակուած էին նաեւ գայթակղային փաստեր: Մասնաւորապէս, նշուած են դատական կաշառքի սակագիները՝ առաջին ատեանին՝ 500-էն 10 հազար տոլար, Վերաքննիչ դատարանին՝ 2000- էն մինչեւ 15 հազար տոլար, Վճռաբեկին՝ 10-50 հազար տոլար:
Նաեւ մանրամասն ներկայացուած է դատաւորներու վրայ ճնշումներու ձեւերը:
Այս զեկոյցէն ետք Կարէն Անդրէասեանը հրաժարական տուած է:
Նեկայիս ստեղծուած է իրավիճակ մը, երբ բոլորը՝ թէ կառավարութիւնը, թէ Ռոպերթ Քոչարեանի փաստաբանները, թէ «մտահոգները» կը քննադատեն դատական իշխանութեան անկախ չըլլալու համար:
