Թուրքիոյ նախագահ Էրտողանի համոզմամբ կարգ մը ուժեր կ’ուզեն Թուրքիոյ մէջ նոր յեղաշրջում կազմակերպել: Այդ ուժերու շարքին ան մատնանշած էր նաեւ Միացեալ Նահանգներու դատական համա-կարգը: Այս մասին Էրտողան յայտարարած է երէկ` իշխող «Արդարութիւն եւ Զարգացում» կուսակցութեան խորհրդարանական խմբակցութեան հետ Անգարայի մէջ կայացած հանդիպման ժամանակ:
«Այն մարդիկ, որոնք յաջողութեան չհասան 15 Յուլիսին, այժմ յեղաշրջում կազմակերպելու նոր ուղիներ կ’որոնեն: Ես կ’ուզեմ յատուկ ընդգծել, որ քաղաքական նոր յեղաշրջման հասցէն Միացեալ Նահանգներու մէջ ընթացող դատավարութիւնն է», – յայտարարած է Էրտողանը, նկատի ունենալով շարք մը թուրք պաշտօնեաներու եւ գործարարներու դէմ Մանհէթընի դաշնային դատարանին մէջ արդէն մի քանի ամիս շարունակուող քննութիւնը:
Յիշեցնենք, որ ամերիկեան դատախազութիւնը կը պնդէ, որ Թուրքիոյ կառավարութիւնը եւ երկրի դրամատնային համակարգի շարք մը բարձրաստիճան ներկայա-ցուցիչները, թուրք-իրանական ծագում ունեցող գործարար Ռեզա Զարապին պատկանող ընկերութիւններու հետ միասին 2010-էն 2015 թուականներու ընթացքին օժանդակած են Իրանի իշխանութիւններուն արեւմտեան պատժամիջոցները շրջանցելու գործին: Զարապը, որ այժմ Նիւ Եորքի բանտը կը գտնուի, ամերիկացի քննիչներուն պատմած է այն բոլոր միջոցներուն մասին, որոնք հնարաւորութիւն տուած են Իրանի իշխանութիւններուն ոսկիի անօրինական վաճառք կազմակերպել` լրացնելով ներքին շուկային մէջ ամերիկեան արտարժոյթի պակասը:
Եղած բացայայտումներէն պարզ դարձած է, որ այս գործողութիւններու մէջ առանց-քային դերակատարութիւն ունեցած է թրքական Halkbank-ի Տուպայի մասնաճիւղը, որուն բաժնետոմսերու մեծ մասը կը պատկանի պետութեան:
Այս գործի ծիրէն ներս ամերիկեան դատախազութիւնը հեռակայ մեղադրանք առաջադրած է նաեւ Թուրքիոյ տնտեսութեան նախկին նախարար Զաֆէր Չաղլայանին եւ եւս մէկ պետական դրամատան` Turkish Bank 1-ի նախկին ղեկավար Սուլէյման Ասլանին:
Թուրքիոյ նախագահի համոզ-մամբ սակայն իրանական պատժա-միջոցներու շրջանցման առթիւ ընթացող դատավարութիւնը բացառապէս քաղաքական նպատակ-ներ կը հետապնդէ, որուն աշխոյժ դերակատարներէն մէկը իսլամիստ գործիչ Ֆեթհուլլա Կիւլէնն է:
Մի քանի օր առաջ ալ, Ֆրանսայէն վերադառնալու ճանապարհին, Էրտողան յայտարարած է, որ Մանհէթընի դաշնային դատարանէն ներս ընթացող դատավարութիւնն ու Halkbank-ի ղեկավարներէն մէկուն դէմ կայացած վերջին վճիռը կը վկայեն, որ` «Կիւլէնի թիկունքին ամերիկացիները կանգնած են»:
