8 Սեպտեմբերին Մոսկուայի Ս. Դանիէլի պատրիարքանիստ վանքին մէջ, հրաւէրով Մոսկուայի եւ Համայն Ռուսիոյ Քիրիլ Պատրիարքի, տեղի ունեցաւ Ատրպէյճանի, Հայաստանի եւ Ռուսիոյ հոգեւոր առաջնորդներու հանդիպումը։
Մայր Աթոռի տեղեկատուական համակարգի փոխանցմամբ, եռակողմ հանդիպման ընթացքին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ծայրագոյն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր խօսքն ուղղած է Մոսկուայի եւ Համայն Ռուսիոյ Քիրիլ Պատրիարքին եւ Կովկասի իսլամներու վարչութեան նախագահ շէյխ ալ իսլամ Ալլահշուքիւր Փաշա Զատէին:
«Մեր ժողովուրդների կեանքում բաղձալի խաղաղութեան հաստատման յոյսով ենք մեր քայլերն ուղղում այս հանդիպումներին` քննարկելու ուղիները, որոնցով հոգեւոր առաջնորդներս կարող ենք նպաստել ղարաբաղեան հակամարտութեան խաղաղ կարգաւորմանը:
Այսօր, ցաւօք, զգալի չեն ներդրուող ջանքերի արդիւնքները, սակայն շատ աւելի մեծ եւ առարկայական են մեր ժողովուրդների սպասումները խաղաղ համակեցութեան այս փնտռտուքի մէջ:
Այս առումով դրական արդիւնքներ ենք ակնկալում ժամանակ առ ժամանակ կազմակերպուող Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի նախագահների եւ ԱԳՆ նախարարների հանդիպումներից ու բանակցային ողջ գործընթացից:
Հակառակ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի նախագահների հանդիպումների արդիւնքում կատարուող յայտարարութիւնների, հոգեւոր առաջնորդներիս կոչերի եւ պատգամների, այսօր հրադադարի պայմաններում շարունակում է լարուած մնալ իրավիճակը սահմանագծում, շարունակում են զոհուել զինուորներ եւ երբեմն նաեւ սահմանամերձ բնակավայրերի խաղաղ բնակիչներ: Յատկապէս մտահոգիչ ենք համարում քաղաքացիական բնակչութեան թիկունքում պատսպարուելու եւ այն միտումնաւոր թիրախի վերածելու դէպքերը:
Սահմանից անդին չեն դադարում ռազմատենչ կոչերը, աճող սպառազինութեան վերաբերեալ յայտարարութիւնները: Այս ամէնը մեծապէս վտանգում է փոխվստահութեան եւ փոխըմբռնողութեան ոգու մթնոլորտի ձեւաւորմանն ուղղուած ջանքերը եւ, սասանելով արդէն իսկ փխրուն հրադադարը, վերափոխում հակամարտութեան ուժգնացման մի նոր իրողութեան, որին ականատես դարձանք 2016 թուականի Ապրիլին, երբ ատրպէյճանական զինուած ուժերի կողմից սանձազերծուեցին լայնամասշտաբ ռազմական գործողութիւններ: Ամէնքիս յայտնի է այդ օրերի ժամանակագրութիւնը, փաստագրուած նաեւ միջազգային հանրութեան կողմից, մարտի դաշտում զոհուած զինուորների, ինչպէս նաեւ խաղաղ բնակչութեան նկատմամբ կատարուած խոշտանգումները, վայրագութիւններն ու բռնութիւնները, պատճառուած կորուստներն ու աւերները:
Մտաբերելով այս դէպքերը` բնական հարց է ծագում` ինչպէ՞ս կարող են պահպանուել իրավիճակի կայունութիւնը ու խաղաղութիւնը, երբ այդ ուղղութեամբ գործադրուող ջանքերը միակողմանի են: Ինչպէ՞ս կարող ենք հասնել խաղաղութեան, երբ ջանք եւ միջոց չի խնայուում բոլոր հնարաւոր եւ անհնարին ճանապարհներով սեփական բնակչութեան մէջ ատելութիւն ու թշնամանք սերմանելու հարեւան հայ ժողովրդի նկատմամբ, իսկ հայկական կողմի եւ միջազգային հանրութեան արդարացի եւ օպիեքթիւ գնահատականները հակադարձելու անհիմն մեղադրանքներով:
Մեր տարածաշրջանում խաղաղութիւնն այլընտրանք չունի, ինչպէս եւ` ղարաբաղեան հակամարտութեան կարգաւորումը` բացառապէս բանակցութիւնների միջոցով: Այլընտրանք չունի նաեւ Արցախի մեր հաւատաւոր ժողովրդի ազատ եւ անկախ կեանքը:
Այսօր հրամայական է, որ կամք եւ յանձնառութիւն դրսեւորուի` հիմնախնդրի լուծումը փնտռելու միմիայն բանակցային հարթութեան մէջ եւ կասեցնելու հրադադարի խախտման դրսեւորումները, սահմաններից հեռացնելու դիպուկահարներին, դադարեցնելու անդադար գնդակոծումները եւ այլեւս պատճառ չդառնալու հրադադարի պայմաններում ընտանիքների դժբախտացման` անվտանգ պահելով մեր զինուորագրուած զաւակների կեանքը: Իւրաքանչիւր փամփուշտ, որ արձակուում է Աստծոյ արարածի դէմ, նաեւ Աստծոյ դէմ է»,- իր խօսքին մէջ նշած է Գարեգին Բ.:
