Home ԳԼԽԱՒՈՐ ԼՈՒՐԵՐ Հայ-Թրքական Սահմանը Մեր Ազգային Արժանապատւութեան Հաշւոյն Բանալ Պէտք Չիկայ. Բագրատ Էսթուքեան

Հայ-Թրքական Սահմանը Մեր Ազգային Արժանապատւութեան Հաշւոյն Բանալ Պէտք Չիկայ. Բագրատ Էսթուքեան

by MassisPost

Հայ-թրքական արձանագրութիւնները վաւերացնելը տասը տարուան խնդիր է. Tert.am-ի հետ զրոյցին   ընթացքին   յայտնած  է Պոլսոյ «Ակօս»   պարբերականի հայկական էջերու խմբագիր Բագրատ Էսթուքեանը:

Ան  յիշատակած է  տասը տարի առաջ հայ-թրքական արձանագրութիւններու ստորագրման արարողութիւնը, երբ այն  ատենուան  ԱՄՆ պետքարտուղար Հիլարի Քլինթընը ճնշում գործադրեց ՀՀ արտաքին գործոց նախարար Էտուարտ Նալպանտեանին վրայ  շեշտելով  նաեւ, որ     այդ ճնշումը   երեւելի էր լուսանկարներուն  մէջ:

«Յիշում եմ Նալպանտեանի  դէմքը. մինչ բոլորը ուրախ ժպտում էին, Նալպանտեանը  կարծես ցաւակցութեան ծիսակատարութեան էր մասնակցում: Արդէն պարզ էր, որ այդ արձանագրութիւնները մեզ համար սխալ էին հենց այդ ժամանակից»,- ըսած է ան:

Բագրատ Էստուքեանի  խօսքով՝ ի սկզբանէ ձեռք բերուած պայմանաւորուածութիւնը, որ արձանագրութիւնները  առանց նախապայմաններու  պէտք է    ըլլան  արդէն խախտուեցաւ:

«Թուրքիան նախապայմաններ միշտ էլ առաջ է բերել, սակայն Քլինթոնի ճնշման ներքոյ  մասնակցում էր ստորագրութեան արարողութեանը, բայց դրա ստորագրումից անմիջապէս յետոյ դրժեց իր խոստումը և պայմաններ առաջարկեց: Մինչդեռ արդէն վաղուց այդ նախապայմանները պէտք է օրակարգից դուրս եկած լինէին»,- նկատեց Բագրատ Էստուքեանը:

Դիտարկմանը, թէ արդեօ՞ք միայն Ատրպէյճանին  չնեղացնելու համար Թուրքիան չի ցանկար   հայ-թրքական արձանագրութիւնները  առանց նախապայմաններու  վաւերացնել, պոլսահայ խմբագիրը պատասխանեց, որ Թուրքիան ունի իր պետական ռազմավարութիւնը, որմէ ալ  էլ պարզ   կը դառնայ, որ այդ երկիրը չի հանդուրժեր  Հայաստան պետութեան գոյութիւնը:

«Դա տեսնելով՝ մենք չպէտք է ստիպուած լինենք բարեկամանալ Թուրքիայի հետ: Ի հարկէ, մենք ցանկանում ենք բարեկամանալ մեզ հարեւան երկրի հետ, բայց քանի որ Թուրքիան դրան պատրաստ չէ, մենք չպէտք է դա ցանկանանք: Հայաստանն աւելի կոշտ պէտք է լինի: Ընդ որում, եղած կապը մեզ լրիւ բաւարար է՝ շաբաթական երեք անգամ թռիչքներ կան Երևան-Ստամբուլ»,- ըսաւ ան:

Պատասխանելով նկատառմանը, որ Թուրքիոյ  հետ փակ սահմանի արդիւնքով   շրջափակման մէջ կը յայտնուինք  ան  նշեց, թէ  Թուրքիան   եւս հիմա շրջափակման մէջ է:

«Թուրքիան հիմա կռուի  մէջ է աշխարհի բոլոր երկրների հետ, բոլոր երկրների հետ խնդիր ունի՝ ԱՄՆ-ի, Եւրամիութեան, իր հարեւան երկրների, Միջին Արեւելքի հետ խնդիրներ ունի: Հետևաբար` Թուրքիան աւելի վատ կացութեան մէջ  է  յայտնուել ներկայումս: Անշուշտ, եթէ Հայաստանի հետ սահմանները բաց լինեն, Հայաստանը տնտեսապէս աւելի լաւ վիճակում կը յայտնուի, բայց  դրա հաշուին մենք չենք կարող մեր ազգային արժանապատւութիւնը զոհել: Սա ազգային արժանապատւութեան խնդիր է, քանի որ Թուրքիան կոշտ կեցուածք ունի Հայաստանի նկատմամբ, Հայաստանն էլ նոյն կեցուածքը պէտք է ընդունի Թուրքիայի նկատմամբ»,-  նշեց   Էսթուքեանը:

Հայաստանի եւ Թուրքիոյ   միջեւ   եղած  եւ  փակուղի  մտած յարաբերութիւնները, ըստ Բագրատ Էսթուքեանի  իրենց ազդեցութիւնը  կ’ունենան   Թուրքիոյ հայ համայնքի վրայ:

«Թուրքիոյ  հայերը շատ աւելի ուրախ կը լինէին,  եթէ  հայ-թրքական յարաբերութիւնները զարգանային, բայց եթէ  պէտք է դա լինի մեր ազգային արժանապատւութեան հաշուին, մեզ պէտք չէ»,-   նշած է  ան:

Ըստ Բագրատ Էսթուքեանի  2018-ին  հայ-թրքական յարաբերութիւններուն   մէջ  լուրջ փոփոխութիւններ սպասել պէտք չէ: Սակայն  անոր  խօսքով, Թուրքիան հաւասարակշռութեան խնդիր ունեցող, անսպասելի բախումներով և հաշիւներով երկիր է  ու անոր համար   ալ  դժուար է նաեւ կանխատեսելը, թէ ինչ  կրնայ  պատահիլ:

Հարակից Նյութեր

Leave a Comment